Dış Politika Uzmanı Ertaç Çelik: 'BM’nin Geleceğini Türkiye Şekillendirecek'

Oğuzhan Çağlar / haber365.com.tr

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Dünya beşten büyüktür!” söylemiyle işaret ettiği Birleşmiş Milletler’in 75. Dönem Genel Kurul Başkanlığı’na, Türkiye’nin adayı Volkan Bozkır 192 ülkeden 178 oy alarak seçildi.

BM’nin en büyük birimi olan Genel Kurul’daki bu değişikliğe ilişkin haber365’e konuşan ANKASAM Dış Politika ve Güvenlik Danışmanı Kadir Ertaç Çelik, “Uluslararası örgütlerde yönetici makamında kimlerin oturduğu, uluslararası imaj açısından çok önemlidir. Uluslararası sistemin en önemli örgütünün en büyük organında yönetici konumuna Volkan Bozkır’ın seçilmiş olması, Türkiye adına büyük bir diplomatik başarıdır.” dedi.

“BU SONUÇ, TÜRKİYE’NİN ULUSLARARASI PRESTİJİNİN GÖSTERGESİDİR”

Volkan Bozkır’ın 192 ülkeden 178 oy almasının Türkiye’nin kıtalar arası, dünyanın geneline yayılan prestijine işaret ettiğini belirten Çelik şöyle konuştu:

“Bu sonuç Türkiye’nin yumuşak gücünün bir işareti olarak algılanmalıdır. Öte yandan bu sonuçla birlikte Türkiye’nin uluslararası arenada sesinin daha iyi duyulacağı, meşruiyetinin ve prestijinin artacağı da ortadadır.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ifadesiyle BM içindeki “5 hegemonik gücün” yani uluslararası sistemi dizayn eden aktörlerin ‘varoluşsal nedenlerini sorgulamalarına’ rağmen Genel Kurul nezdinde Türkiye’ye yönelik böylesi bir teveccüh de ayrıca bir başarı olarak algılanmalıdır.

Kaldı ki Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın BM yapısındaki açmaz ve çıkmazların düzeltilmesi adına bir sistem değişikliğine gidilmesi yönündeki söyleminin, bu sonuçla birlikte Genel Kurul üyeleri arasında da kabul gördüğünü söylemek mümkündür.”

“BU SEÇİMLE BİRLİKTE TÜRKİYE DAHA ETKİN BİR KONUM ELDE ETMİŞTİR”

“Genel Kurul Başkanlığı’nın, yapısal bir değişiklik için hukuki bir yaptırım ortaya koyması mümkün değildir. Bu yüzden hızlı bir değişim görmek mümkün olmayacaktır.” diyen ANKASAM Danışmanı ifadelerini şöyle sürdürdü:

“Burada önemli olan odur ki, artık Genel Kurul Başkanlığı’na sunulan bir önerinin yahut tasarının sümen altı edilmesinin veya yok sayılmasının önüne geçilebilecektir. Bu anlamda Türkiye’nin sesinin daha iyi çıkabilmesi adına da önemli bir değişiklik olmuştur.

Nitekim BM yapısının değişebilmesi için daimî üyelerin ikna edilmesi yahut bu değişikliğe zorlanması gerekmektedir. Türkiye bu yönde dünya çapında bir cephe oluşturmuştur; bu sonuç da dünyadaki görüşün bir yansımasıdır.

Belki bürokratik olarak işleyişte kısa vadede bir sonuç alınamayacaktır lakin bu yapısal değişikliğin gerçekleşebilmesi adına yapı taşlarının döşenebilmesine olanak sağlanmıştır. Nitekim Volkan Bozkır’ın her açıklaması Türkiye’nin de üzerinde BM’yi, yâni tüm dünya ülkelerini temsil edecektir.”

“BU SEÇİMLE TÜRKİYE’NİN ELİ KUVVETLENMİŞTİR”

Çelik, Güvenlik Konseyi’nde keskin bir yapısal dönüşümün mümkün olmadığını belirtirken, bu sonucun Türkiye’nin elini kuvvetlendirdiğine işaret ederek, “Türkiye’nin son zamanlarda hem askerî hem de yumuşak güç araçlarını çok iyi ve etkin kullandığı ortadadır.

Bu sonuçla birlikte BM sistemini de domine ederek devletlerin yapmış olduğu uluslararası hukuka aykırı faaliyetlerin meşruiyeti noktasında devletlerin uluslararası kamuoyunda sorgulanmasını sağlamak da mümkün hâle gelmiştir. Meselâ Türkiye’nin İsrail’in başkentinin Kudüs’e taşınması yönündeki ABD kararına yönelik, bu kararın uluslararası meşruiyet açısında geçerli sayılmaması adına Genel Kurul’daki diplomatik başarısını görüyoruz.

Bu noktada neredeyse tüm aktörlerin karşı durması sağlanabilmiştir. Böyle bir güç ortadayken bunun başkanlığını yürütebilmek, çok daha etkin bir kamuoyu sorgulamasına ve meşruiyet tartışmalarının daha etkin yürütülmesine katkı sağlayacaktır.” dedi.

Türkiye’nin barışçıl misyonuna da dikkat çeken ANKASAM Dış Politika ve Güvenlik Danışmanı Kadir Ertaç Çelik, sözlerini şöyle sonlandırdı:

“Türkiye hem Doğu hem de Batı dünyasında kabul gören, köprü misyonu üstlenen, her iki medeniyetin de merkezinde yer alan bir aktördür ve bu anlamda uluslararası barış noktasında dünyanın her yerinde üzerine düşen görevi yerine getiren bir ülkedir.

Libya’da BM tarafından tanınan meşru hükümete verdiği destek, Suriye’de BM ortaklığıyla yürüttüğü operasyonlar, Afganistan’da yapılan işler, daha öncesinde Balkanlarda yaptıkları da Türkiye’nin bu misyonunun göstergesi olarak ortadadır.

Bu bağlamda Türkiye’nin bu barışçı uygulamalarıyla birlikte Genel Kurul’da dünya çapında yaşanan sorunların çözümü ve barış ortamının tesisine yönelik bir havanın hâkim olacağı söylenebilir.”