Hasan Birgül Köşe Yazıları

Sabahtan beri yabancı haber kanallarını seyrediyorum kritik bu süreçte nasıl bir arka plana sahipler diye. Tek kelime ile ‘’Rezalet’’ özellikle Dağlık Karabağ için tartışmalı bölge ifadesini kullanıyorlar. Düzeltelim: Karabağ "tartışmalı bölge" filan değil, Ermenistan'ın yıllardır işgal altında tuttuğu Azerbaycan toprağıdır. Tekrarlıyorum sevgili okurlar Karabağ Azerbaycan toprağıdır.

Dağlık Karabağ sorunu çok uzun bir tarihi geçmişe ve öneme sahiptir. Dağlık Karabağ, Karabağ bölgesinin küçük bir bölümünü kapsıyor ve sözde Ermenistan’ın üzerinde hak iddia ettiği topraklardır. Ermenilere göre bu topraklarda zaten hep vardılar ama Azeriler sonradan geldiler bu bölgelere Yersen! Peki, gerçekten böyle miydi? Aslında bu konunun böyle olmadığı pek çok belge ve tarihi döküman ile ispat edilmiştir. “Kafkasya Arkeografi Kurulu Aktları” adlı toplu belgelerden, Rusya İmparatorluğunun Güney Kafkasya’yı istilasına kadar Azerbaycan hanlıklarında yaşayan Hıristiyan Ermeniler bu yerlerin nüfusunun çok az bir kısmını oluşturuyorlardı. Karabağ Hanlığı’nda oturan 12 bin aileden 2.500’ü, Şamahi Hanlığı’nda oturan 24 bin aileden 1.500’ü, Şeki Hanlığı topraklarında oturan 15.000 aileden ise sadece üçte biri Ermenilerden oluşmaktaydı. Yani Ermenilerin “bu topraklarda hep biz vardık” dedikleri dönemlerde aslında bu bölgelerdeki sayıları yok denecek kadar azdı. Toplam nüfuzu 51.000 aile olan üç bölgedeki Ermeni sayısı 9.000 civarındaydı. Ama bu 9.000 nüfuz 1828’den sonra artmaya başladı. Dağlık Karabağ veya Yukarı Karabağ meselesi iki ülke arasındaki çatışmanın temel nedeni haline gelmeye başladı. Kimi araştırmacılar çatışmayı 1987-1994 dönemine götürse de aslında çatışmanın tarihi arka planı 19. yüzyılın başlarına dayanmaktadır.
 
Çarlık Rusya’sı 1800’lerin başında bölgede iskân politikaları uygulamaya başladığında Karabağ’daki Ermeni nüfusu 1823’te yüzde 22 iken Azerbaycan Türkleri ise bölgedeki nüfusun yüzde 78’ini oluşturuyordu. İran-Rusya arasında imzalanan Türkmençay Antlaşması ve Osmanlı-Rusya arasında imzalanan Edirne Antlaşması ile bölgenin nüfusu değişmeye başlamıştır. Rusya’nın izlediği iskân politikaları sonuçlarını vermiş. Ermeniler Türk yurdu Karabağ’da çoğunluk pozisyonunda olmuştur. Rusya’nın bu stratejileri yakın geçmişte ve hatta günümüzde birçok bölgede kullanmış ve kullanmaya da devam etmektedir. Gorbaçov döneminde yani Sovyetler ’in sonunda bölgenin statüsü değişmeye başlamıştır. Bu sürecin ardından Ermeniler hak talep etmeye başlamıştır. Sovyetler geçmiş dönemde de Ermeniler ’den yana bir politika izlemiştir. Ermeni nüfus içerisinde bir hareketlenmenin başlamasıyla birlikte ilerleyen yıllarda Dağlık Karabağ’da yaşanacak çatışmalar ateşlenmiştir. Gorbaçov döneminde yani Sovyetler ’in sonunda bölgenin statüsü değişmeye başlamıştır. Ermeni Azınlıklar, Sovyetleri’ de arkalarına alarak hak talep etmeye başlamıştır. Dağlık Karabağ Birleşmiş Milletler tarafından bağımsız Azerbaycan’ın toprağı olarak kabul edilmiştir. De facto (fiili) olarak bağımsız bir devlet olma iddiasında olsalar da bu otoriteyi tanıyan Ermenistan dahil hiçbir devlet bulunmamaktadır. Bu nedenle Ermenistan tarafından atılan bu adımların tamamı uluslararası hukuka aykırı ve Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü ihlal etmiştir.
 
Ermenistan’ın bu süreçte izlediği etnik temizlik ve katliam politikaları sebebiyle bölgeden bir milyonu aşkın Azerbaycan Türkü̈ göç̧ etmek zorunda kalmış̧ ve binlerce insan hayatını kaybetmiştir. Azerbaycan ve Ermenistan sınır bölgesi olan Tovruz’da çatışmalar yaşanmıştı. Ermenistan’ın hudut gerisinden askeri ve sivil yerleşim bölgelerine ağır silahlarla gerçekleştirdiği saldırıya Azerbaycan karşılık vermişti. Tovuz bölgesi neden hedef seçildiği ise jeopolitik ve enerji kaynakları bakımından öneme sahip olduğu ortadır. Ve bugün olan Ermenistan’ın sivillere karşı saldırısı ve Azerbaycan’ın karşılık vermesi bölgede olağan üstü hal ve harp durumuna geçilmesine neden oldu. Azerbaycan Savunma Bakanlığı yaptığı açıklamada, Ermenistan ordusunun, saat 06.00 sıralarında cephe hattı boyunca geniş kapsamlı provokasyonda bulunarak Azerbaycan ordusunun mevzilerine ve sivil yerleşim birimlerine büyük çaplı silahlar, top ve havanlarla ateş açtığını biliyoruz. Ermeni’ler arkalarına birkaç kişiyi almış kabadayılık yapıyorlar ve cevabını da misliyle alıyorlar.
 
Azerbaycan ordusu komutanlığının sivil halkın güvenliğini sağlamak için tüm cephe boyunca bir karşı saldırı başlatmaya karar verdiğini görüyoruz. Azerbaycan stratejik noktalarda üstünlüğü sağlamış durumda. Ermenistan’ın PKK benzerliği sakın gözünüzden kaçmasın, İran ise bölgede üstünlük için Ermenistan’ın emrinde diyebiliriz rahatlıkla. Gelelim büyük aktöre Rusya ne zaman payı çıkarı azalırsa etkili bir silah olarak Ermenistan’ı Azerbaycan’a tehdit olarak kullanıyor. Ermenistan'ın Azerbaycan'a yönelik gerçekleştirdiği saldırının temel şüphelisi Rusya’dır. Rusya’nın dişine kan bulaşmış gibi her tarafa saldırması ciddi bir diplomasi körlüğü diyebiliriz.
 
’Karabağ Azerbaycan’dır Biz Tek Millet İki Devletiz Can Azerbaycan’ın yanındayız.’