Nazım Hikmet Ran

Dünya çapında eserleriyle tanınan Türk şair, oyun yazarı, romancı ve anı yazarı Nazım Hikmet Ran, 15 Ocak 1902'de Selanik'te dünyaya gelmiştir. Şiirleri 50'den fazla dile çevrilen Ran, yalnızca ülkesinde değil dünya çapında tanınan edebi kişiliktir.

NAZIM HİKMET RAN'IN HAYATI VE EĞİTİM GEÇMİŞİ

İlk şiiri Feryad-ı Vatan'ı 3 Temmuz 1913'te yazdı. Aynı yıl Mekteb-i Sultani'de ortaokula başladı. Şiiri nedeniyle Bahriye Mektebine gitmesine karar verildi. 25 Eylül 1915'te Heybeliada Bahriye Mektebi'ne girdi, 1918'de 26 kişi içinden 8. olarak mezun oldu. Mezun olduğunda dönemin okul gemisi Hamidiye gemisine güverte stajyer subayı olarak atandı. 17 Mayıs 1921'de aşırıya kaçan halleri olduğu ileri sürülerek ordu ile ilişiği kesildi.

Nazım'ın ilk yayımlanan, Mehmed Nazım imzasıyla yazdığı "Hala Servilerde Ağlıyorlar mı?" başlıklı şiiri 3 Ekim 1918'de Yeni Mecmua'da çıktı. 19 yaşındayken, 1921 yılı Ocak ayında arkadaşı Vâlâ Nureddin ile Millî Mücadele'ye katılmak üzere ailesinden habersiz Anadolu'ya geçti. Cepheye gönderilmeyince Bolu'da bir süre öğretmenlik yaptı. Daha sonra Eylül 1921'de Batum üzerinden Moskova'ya giderek Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi’nde siyasal bilimler ve iktisat okudu. 

1924'te yayınlanan ilk şiir kitabı 28 Kanunisani Moskova'da sahnelendi. 1924'te Türkiye'ye dönerek Aydınlık Dergisi'nde çalışmaya başladı; fakat dergide yayınlanan şiir ve yazılarından dolayı on beş yıl hapsi istenince bir yıl sonra tekrar Sovyetler Birliği'ne gitti. 1928’de Af Kanunu'ndan yararlanarak Türkiye'ye döndü. Fakat tekrar tutuklandı. Serbest kaldıktan sonra Resimli Ay dergisinde çalışmaya başladı. İstanbul, Ankara, Çankırı ve Bursa cezaevlerinde aralıksız 12 sene kaldı.14 Temmuz 1950'de çıkan Genel Af Yasası'ndan yararlanarak 15 Temmuz'da serbest bırakıldı. 

Barışseverler Cemiyeti'nin kuruluşunda yer aldı. 25 Temmuz 1951 tarihinde Bakanlar Kurulu kararıyla Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkarılmasının ardından büyük dedesi Mustafa Celaleddin Paşa'nın (Konstantin Borzecki) memleketi olan Polonya'nın vatandaşlığına geçerek Borzecki soyadını aldı. Sovyetler Birliği'nde Moskova yakınlarındaki yazarlar köyünde ve daha sonra da eşi Vera Tulyakova (Hikmet) ile Moskova'da yaşadı.

NAZIM HİKMET RAN'IN MEZARI NEREDEDİR?

Ran 61 yaşındayken, 3 Haziran 1963 sabahı saat 06:30'da gazetesini almak üzere Moskova'daki ikinci kattaki dairesinden apartman kapısına yürüdüğü sırada geçirdiği kalp krizi sonucunda hayatını kaybetti. Ran'ın mezarı Ünlü Novodeviçi Mezarlığı'ndadır. 

NAZIM HİKMET RAN'IN ŞİİRLERİ

Dağların Havası (Osmanlıca baskı, 1925)

835 Satır (1929)

Jokond ile Sİ-YA-U (1929)

Varan 3 (1930)

1 + 1 = 1 (1930)

Sesini Kaybeden Şehir (1931)

Benerci Kendini Niçin Öldürdü? (1932)

Gece Gelen Telgraf (1932)

Portreler (1935)

Taranta Babu'ya Mektuplar (1935)

Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Destanı (1936)

Şeyh Bedreddin Destanına Zeyl (1936)

Kuvayi Milliye (1968)

Saat 21-22 Şiirleri (1965)

Dört Hapishaneden (1966)

Rubailer (1966)

Yatar Bursa Kalesinde (1929-1951)

Memleketimden İnsan Manzaraları (1966-1967)

Yeni Şiirler (1951-1959)

Son Şiirleri (1959-1963)

NAZIM HİKMET RAN'IN ROMANLARI

Kan Konuşmaz (1965)

Yeşil Elmalar (yedi yazardan derleme) (1965)

Yaşamak Hakkı (1966)

Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim (1967)

Öteki Defterler

Orası

Zeytin ve Üzüm Adası