Yüzü kızaran çocuklara dikkat: "Beşinci hastalık" nedir? Belirtileri nelerdir?

Toplum nezdinde "Tokatlanmış yanak sendromu" olarak da isimlendirilen "Beşinci hastalık"; 'Parvovirüs B19' enfeksiyonunun neden olduğu bir çocukluk çağı hastalığıdır. Yetişkinleri de etkileyebilen bu hastalık yaygın olarak çocukluk döneminde görülüyor ve özellikle de okul çağındaki çocuklarda görülen bir bulaşıcı enfeksiyon hastalığıdır. Çoğunlukla zararsız olarak kabul edilen viral enfeksiyon, yaşa aralığı olarak 5 ve 15 yaşlarında daha yaygın olarak görülür. Kız çocuklarında erkek çocuklarına oranla daha sık görülüyor ve genel olarak yanaklarda kızarıklıkla kendini belli ettiren, döküntülü ve genellikle hafif seyirli olarak da kendisini ortaya çıkartır. 

Yetişkinlerde kendisini nasıl belli ettirir?

Uzmanlar tarafından iki evreli bir hastalık olduğu belirtilen Parvovirus B19, hastalarda yanaklarda tokat izine benzeyen bir kızarıklık ile ortaya çıktığı için halk arasında "tokatlanmış yanak sendromu" olarak adlandırılıyor. Genellikle çocuklarda görülen ve yanaklarda başlayan bu hastalık yetişkinlerde ise kol, bacak ve gövdeye doğru yayılabilir, pembemsi ve kaşıntılı kabarıklıklar şeklinde görülebilir. Genellikle hafif seyreden beşinci hastalık kış ve ilkbahar aylarında görülmesine rağmen tüm yıl içinde rastlanabilir.

Belirtileri nelerdir?

Belirtileri ise genellikle enfekte olduktan 4 - 14 gün arasında kendini gösterir. Kuluçka dönemi çok uzun sürmez. Yanaklarda görülen kızarıklık, yüzde başlayan döküntü ve dalgalı cilt görünümü, hastalığın belirgin özellikleridir. Diğer belirtiler ise şu şekilde sıralanabilir;

-Hafif ateş, baş ağrısı ve burun akıntısı gibi grip ve nezle benzeri belirtiler,

-İlk olarak yanak bölgesinde tokatlanmış yanak görüntüsüne benzer ortaya çıkan ve zamanla kol ve bacak bölgesine yayılan kızarıklar,

-Yetişkinlerde görülen enfeksiyon bazı durumlarda eklemlerde ağrı ve iltihaplanmaya neden olabilir. Genellikle ise eller ve bilekler, dizler ve ayaklar etkilenir,

-Döküntü genellikle 1 ila 6 hafta içinde tamamen iyileşir

Hastalık nasıl bulaşır?

Beşinci hastalığa neden olan parvovirüs B19 virüsü, alyuvarların öncü hücrelerinde çoğalır ve onları yok eder ve bu da hafif kan eksikliğine neden olur. Bununla birlikte, genel olarak, akut enfeksiyon geçtikten sonra vücut yeniden yeterli alyuvar üretir. Beşinci hastalığın bulaşmasının yolları ise şu şekilde söylenebilir; ‘‘Damlacık enfeksiyonu: Yani damlacık yoluyla, virüsler esas olarak hasta insanların hapşırdıklarında veya öksürdüklerinde yaydıkları virüs yüklü damlacıklar yoluyla bulaşır. Yakın temas ve öpüşme yoluyla da enfekte olabilirsiniz. Temas enfeksiyonu: Burada bulaşma, örneğin eller veya virüs bulaşmış nesnelerle temas yoluyla gerçekleşir. Kan: Virüs içeren kan yoluyla, örneğin dövme yaparken veya virüs içeren kan bağışı yoluyla bulaşma da mümkündür. İkincisini önlemek için, bağışlanan kanlar kullanılmadan önce beşinci hastalık virüsü için de rutin olarak test edilir.’’

Hastalığın tedavi yöntemleri nelerdir?

Çoğunlukla tedavi gerektirmeyen bu hastalıkta diğer viral enfeksiyonlarda olduğu gibi, dinlenme destekleyicidir. Gerekli durumlarda ağrı kesici, ateş düşürücüler ile vücut ağrıları ve ateş dindirilebilir. Özellikle bu hastalık gebelik döneminde anne karnındaki bebeğe de bulaşabileceğinden virüse yakalanan gebelerin kontrollerini ihmal etmemesi gerekmektedir. Enfeksiyon, alyuvarların sayısında çok kuvvetli bir düşüşe ve bunun sonucunda şiddetli kansızlığa (anemi) yol açarsa, gerekli durumlarda kan nakli gerekli olabilir. Dolayısıyla anne ve anne adayların ekstra hijyene dikkat etmesi beklenir.