Fahri trafik müfettişi nedir, nasıl olunur? Fahri trafik müfettişi görev ve sorumlulukları

Dünyada her ülkede trafik kuralları vardır ancak en çok ihlal edilen kurallar ülkemizde görülmektedir.Bu nedenle yıl içerisinde birçok trafik kazası ile karşılaşmaktayız.Bu nedenle insanlar can ve mal kaybı yaşarken trafik polislerde sürücüleri uyarmak için sık sık denetim gerçekleştirmektedir. Özelde trafikte kemer takmayanlar, telefonla konuşanlar, aşırı hız yapanlar tespit edilerek haklarında cezai işlem uygulanır. Fakat tüm bu denetimlerin yeterli gelmediği de görülmektedir. Bu nedenle bakanlık denetimlerin daha sık yapılması ve kurallara uygun bir şekilde sürücülerin trafikte bulunması için fahri trafik müfettişlerinin ortaya çıkarmıştır.

Fahri trafik müfettişi nedir?

Demiryolu ve denizyoluna görev daha tehlikeli olan ve içerisinde riskler barındıran karayolları için riskleri azaltmak ve kurallara uyulmasını sağlamak için fahri trafik müfettişleri görevlendirilir. Trafik müfettişi Türkiye'de karayollarına özel olarak denetim yapan kişilere denmektedir. Trafik polisinin olmadığı yerlerde kurallara uymayan kişileri tespit etmek için Fahri trafik müfettişi ortaya çıkmıştır. Bu durum gönüllülük esasına göre işlemektedir. Fahri trafik müfettişleri ne gönüllü trafik polisi de denilmektedir.

Fahri trafik müfettişi ne iş yapar, görevleri nelerdir?

Türkiye'de 20 bine yakın fahri trafik müfettişi trafikte görev yapmaktadır. Görev yapan fahri trafik müfettişleri her yıl milyonlarca TL değerinde trafik cezası kesmektedir. Trafikte sürücülerin kurallara uymadığını gördüğünde Bu kişiler hakkında tutanak tutarak bunu trafiğe teslim ederler. Bu kişilerde teslim edilen tutanağı trafik cezası haline getirerek sürücüye bildirirler. Bu şekilde elimize ulaşan belgede cezanın fahri trafik müfettişi tarafından yazıldığını görebilirsiniz. Buna göre fahri trafik müfettişinin harici olarak görev, yetki ve sorumlulukları Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Hizmetleri Başkanlığı tarafından belirlenmektedir.

Teslim edilen tutanakları lise daha sonra trafik ekipleri tarafından elektronik ortamda düzenlenerek Emniyet Genel Müdürü elektronik sistemini yüklenir.

Fahri müfettişler trafik güvenliği ile ilgili görüş ve önerilerini de bildirebilir.

Ayrıca yer ve zaman sınırlaması olmadan ülkenin her yerinde görev yapabilirler.

Görev sürelerinde adil ve tarafsız olmaları gerekir.

Bahreyn müfettişlerin araba durdurma yetkisi yoktur. Bununla birlikte sürücülerle muhattap olmaz, belge veya evrak kontrolü yapmazlar.

1997 yılında ortaya çıkarılan fahri trafik müfettişi günümüze kadar devam etmektedir. Gönüllü trafik denetçileri olarak bilinen bu kişiler ülkemizdeki trafiğin en güvenli hale gelmesini sağlamaktadır.

Fahri trafik müfettişi olmak için istenen şartlar nelerdir?

Fahri trafik müfettişi olmak için tabii ki de gerekli bulunan bazı şartları sağlanması gerekir. Buna göre fahri trafik müfettişlerinin dan istenen şartlar şu şekildedir:

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,

En az kırk yaşında olmak,

En az yüksekokul mezunu olmak,

En az on yıllık sürücü belgesi sahibi olmak,

Asli kusurlu olarak ölümlü veya yaralamalı trafik kazasına sebebiyet vermemiş olmak,

Müracaat tarihinden geriye doğru toplam beş yıl içerisinde, hakkında 100 ceza puanı uygulaması sonucu sürücü belgesinin geri alınmamış olması,

Kamu hizmetlerinden yasaklı olmamak,

Taksirli suçlar ve aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, ağır hapis veya 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlara, zimmet, ihtiras, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolaylı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç, kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak.

Yukarıda saydığımız şartları sağlayan kişiler Fahri trafik müfettişi olarak başvuruda bulunabilirler. Bu şekilde trafiğin daha güvenli hem sürücüler hem de çevredeki vatandaşlar için daha huzurlu bir ortam sağlanması amaçlanmaktadır.

Fahri trafik müfettişi nasıl olunur?

Fahri trafik müfettişi olmak isteyen bir kişi il valiliklerine başvuruda bulunabilir. Bunun için kişilerden istenen belgeler şu şekildedir:

2 adet vesikalık fotoğraf,

Sabıka kaydı belgesi,

İkametgah belgesi,

Sürücü belgesi fotokopisi

Fahri trafik müfettiş olmak istediğinizi gösteren bir dilekçe

Bu belgeleri eksiksiz olarak tamamlayan Kişiler kendi illerinde bulunan il valiliğine giderek başvuru yapabilir. Yapılan başvurulardan sonra valilikler bu belgede ve Emniyet Genel Müdürlüğünde bulunan trafik kuruluna iletirler. Burada başvuru yapan kişinin başvurusu detaylı bir şekilde değerlendirildikten sonra onaylanması durumunda fahri trafik müfettişi olarak görev yapabileceği il valiliklerine bildirilir. Ardından bu durum size bildirilerek 20 saatlik bir eğitim süreci gerçekleştirilir. Daha sonra göreve başlayabilirsiniz.

Fahri trafik müfettişliği için verilen 20 saatlik eğitimde ise Karayolları Trafik Kanunu’nun Fahri Trafik Müfettişliği Çalışma Yönetmeliği kapsamında bir konferans olarak kişilere verilmektedir. Kişiler eğitimi hemen ardından fahri müfettiş belgesi ve sertifikası alırlar. Eğitimini tamamlamayan kişilere bu belge verilmemektedir.

Trafik kuralları seneler içerisinde değişiklik gösterebildiği için fahri trafik müfettişi olarak görev yapan kişilere her iki senede bir bilgilendirme toplantısı yapılır. Bu toplantılardan ilki Mayıs ayında gerçekleştirilir. Fahri trafik müfettişi olan bir kişi ölene kadar görev yapabilir. Artık görev yapmak istemeyen kişiler de kendi istekleri doğrultusunda görevi bırakabilirler.

Resmi Gazete’de yayınlanan yeni düzenleme doğrultusunda fahri trafik müfettişi en az bir kere trafik kural ihlali tespit tutanağı düzenlemesi zorunludur. Bir sene içerisinde Hiç ceza yazmamış olan Fahri trafik müfettişlerinin sertifikaları Emniyet Müdürlüğü teklifi ile İçişleri Bakanlığının onayı ile sonlandırılır.

Fahri trafik müfettişlerinin yazabilecekleri cezalar hangileridir?

Fahri müfettiş olarak çalışan bir kişinin hangi cezaları yazabileceği de merak edilmektedir. Fahri trafik müfettişlerinin trafik polisleri gibi her durumda ceza yazma yetkileri bulunmamaktadır. Buna göre fahri trafik müfettişlerinin yazabileceği cezalar şu şekildedir:

Trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak bir şekilde şerit değiştiren kişilere,

Gidişe ayrılmış olan en soldaki şeridi sürekli işgal eden kişileri,

Kırmızı ışık işaretlerine uymayan ve sesli işaretleri dikkate almayan kişilere,

Önündeki aracı takip mesafesi doğrultusunda takip etmeyen kişilere,

Kontrolsüz kavşaklarda motorsuz araç sürücülerinin motorlu araçlara, motorlu araçlardan soldakinin sağdan gelen araca geçiş hakkı vermemesi durumunda,

Taşıt yolu üzerinde yer alan yaya ve okul geçitleri ve diğer geçitlerde durmayan kişilere,

Trafik polisi, trafik işaretleri veya ışıklı trafik cihazlarının olmadığı kavşaklarda geçiş hakkına riayet etmeyen kişilere,

Aracını kurallara uygun bir şekilde park etmeyen ve çıkışı engelleyen araçlara,

Geçiş üstünlüğü olan araçların giriş ve çıkışının yapıldığı noktalara araçlarını 15 metre mesafe içerisinde park eden kişilere,

Sadece park lambaları ile seyir etmek,

Belirli kişi, kurum ve kuruluşların araçlarının park edileceği ya da geçiş üstünlüğü bulunan şeritteki yerlere araçlarını park eden kişileri,

İşaret levhalarında park etme izni verilen süre veya zamanın dışında park etmek.

Yukarıda belirtmiş olduğumuz durumlarda Fahri trafik müfettişlerinin ceza yazma hakkı vardır.