Solunum yetmezliği, akciğerlerin ihtiyacı olan oksijeni almada veya vücudun ürettiği karbondioksiti dışarı vermekte yetersiz olması durumudur. Tip I ve Tip II solunum yetmezliği olmak üzere iki tip solunum yetmezliği mevcuttur. Her iki b>eraber de görülebilmektedir bu durum kişide ciddi sağlık problemlerine yol açar.
Tip I (Hipoksemik) Solunum Yetmezliği: Kan dolaşımındaki oksijen eksikliğinden dolayı ortaya çıkar.
Tip II (Hiperkapnik) Solunum Yetmezliği: Kan dolaşımındaki fazla karbondioksit sebebiyle meydana gelir.
BU HASTALIKLAR SOLUNUM YETMEZLİĞİNE YOL AÇIYOR!
Tip I solunum yetmezliğine sebep olan durumlar:
- KOAH, astım, zatüre, bronşiektazi, pnömotoraks gibi akciğer hastalıkları
- Akciğer ödemi (pulmoner ödem)
- Obezite
- Koronavirüs
Tip II solunum yetmezliğine sebep olan durumlar:
- KOAH, ciddi astım gibi akciğer hastalıkları
- Zehirlenmeler
- Kimi kas hastalıkları
- Beyin ve omurilik hasarları
- Akciğer ödemi
BELİRTİLERİ GÖRMEZDEN GELMEYİN!
Solunum yetmezliği belirtileri, kan dolaşımında yetersiz oksijen veya aşırı karbondioksit bulunmasına sebebiyle meydana gelir. Aşağıdaki gibi belirtiler ortaya çıkabilir;
- Siyanoz (özellikle ağız, göz ve tırnak çevresinde ciltten mavimsi bir renk)
- Nefes darlığı
- Hızlı kalp atışı
- Öksürük veya hırıltı
- Soluk hızında artış
- Kafa karışıklığı veya oryantasyon bozukluğu
- Kas seğirmeleri
- Uyku hali ve uyuşukluk
- Nöbet
- Bayılma
SOLUNUM YETMEZLİĞİ NASIL ANLAŞILIR?
Arteryal kan gazı: Bu tetkikle kandaki kimi minerallerin miktarıyla kandaki asitlik dengesine ve kanın oksijenlenmesine bakılmaktadır.
Kan tetkiki: Anemi gibi dokuların oksijenlenmesini azaltan hastalıkların tespiti veya kan hücrelerinin normalden fazla olması gibi solunum yetmezliğinin uzun süredir mevcut olduğunu gösteren hastalıkların tespiti için kullanılmaktadır.
Akciğer röntgeni: Solunun yetmezliğine neden sebep olabilecek akciğer hastalıklarının tespitinde kullanılmaktadır.
Bilgisayarlı tomografi: Akciğerlerin şekil ve yapısının daha detaylı incelenmesinde rol oynamaktadır.
Solunum fonksiyon testleri: Solunum yetmezliğine neden olabilecek KOAH, astım gibi hastalıkların tespiti için kullanılmaktadır.
SOLUNUM YETMEZLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
- Solunum yetmezliği tedavisi altta yatan sebebin ortadan kaldırılması ile mümkün hale gelir. İlk olarak yapılması gereken, sigara kullanan kişilerin sigarayı derhal bırakmasıdır.
- Bronkodilatör ismi verilen ve genelde fısfıs-sprey şeklinde olan ilaçlar
- Oksijen seviyeleri çok düşük olan kişiler için evde kullanabilecekleri, portatif oksijen tedavisi
- Yüze yerleştirilen bir maske vasıtası ile hastaya hava verilerek solunum hareketlerinin yaptırılması
- Hastaların entübasyon tüpü veya trakeostomi hastanın solunumunun sağlanması