Raporun en dikkat çekici bölümlerinden biri, sokak köpeklerinin toplum güvenliğini tehlikeye attığına dair bulgular. Raporda, kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve engellilerin günlük yaşamlarının kısıtlandığı, trafik kazalarının arttığı ve vatandaşların sokaklarda hayvan besleyen kişilerle kavga etmeleri sonucu toplumsal huzursuzlukların yaşandığı belirtiliyor. Ayrıca, çiftlik hayvanlarının telef olması ve devlet kurumlarına olan güvenin azalması gibi sorunlar da vurgulanıyor.
Ekonomik boyut: Maliyetler ve tazminatlar
Ekonomik açıdan raporda dikkat çeken veriler arasında valilik ve yerel yönetimlere açılan 88 tazminat davası ve Sağlık Bakanlığı verilerine göre 707 milyon TL değerinde kuduz aşısı yapıldığı bilgileri yer alıyor. Sokak köpeklerinin sebep olduğu maliyetler yalnızca Sağlık harcamalarıyla sınırlı değil. Raporda, son 5 yılda iç piyasada 36 milyar liralık köpek maması üretildiği ve 48 milyar liralık köpek maması ithalatı yapıldığı da belirtiliyor.
Sağlık riskleri: Kuduz vakaları ve riskli temaslar
Sağlık bölümünde Türkiye’nin ciddi bir risk altında olduğuna dikkat çekiliyor. Raporda, son 20 yılda 4 milyonu aşkın kuduz riskli temas ve 30 kuduz vakası yaşandığı belirtiliyor. 2023 yılında kuduz riskli temas sayısının 437 bine çıktığına vurgu yapılıyor. Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine göre, yola çıkan köpekler nedeniyle yaşanan trafik kazaları da raporda geniş yer buluyor.
Trafik kazaları ve insan kaybı
Son 5 yılda hayvana çarpma şeklinde 3 bin 534 trafik kazası meydana gelmiş, bu kazalarda 55 kişi hayatını kaybetmiş ve 5 bin 147 kişi yaralanmış. Rapor, yola çıkan köpekler nedeniyle gerçekleşen kazaların ciddi bir sorun olduğunu ortaya koyuyor.
Maliyet analizleri
Bir köpeğin aylık beslenme ve bakım giderlerinin yaklaşık 3 bin 500 TL, yakalama maliyetinin yaklaşık 1.500 TL ve kısırlaştırma maliyetinin ise yaklaşık 630 TL olduğu belirtiliyor. Bu maliyetler, sorunun çözümüne yönelik adımların atılmasının ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.
Yarın Meclis'te görüşülecek
23 Mayıs Perşembe günü, Meclis'te başıboş sokak köpekleriyle ilgili önemli bir adım atılacak. AK Parti'deki zirvede sokak köpeklerinin aynı anda kısırlaştırılmasının mümkün olmadığı, bunun için yeterli barınak bulunmadığı ve maliyetlerin çok yüksek olması nedeniyle sıkıntı yaşandığı belirtilmişti.
Öneriler
Uzmanlara göre, sokak köpekleri sorununun çözülmesi için kapsamlı bir strateji izlenmesi gerekiyor. Yurt içinde üretimin artırılması, üreticilerin desteklenmesi ve yerel yönetimlerin daha etkin rol oynaması bu stratejinin temel bileşenleri arasında yer almalı.
Bu kapsamlı rapor, başıboş sokak köpekleri sorununun ne kadar ciddi boyutlara ulaştığını ve çözüm için atılması gereken adımların önemini bir kez daha gözler önüne seriyor.