Sistit Hastalığı Nedir?

SİSTİT HASTALIĞI NEDİR?

Sistit, idrar kesesinin iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. İdrar yolu enfeksiyonu olarak da bilinen sistit, kadınlarda daha sık görülür. Genelde yaz aylarında rastlanan sistit hastalığı, sık sık idrara çıkma isteği ve idrar yaparken yanma ve ağrı gibi belirtilerle ortaya çıkıyor. Basit ama sancılı bir süreci olan sistitin, tedavisi ihmal edilirse böbrek hastalıklarına yol açabiliyor. Bu nedenle tedavi için geç kalınmaması önemli bir konu.

Bakteriyel enfeksiyonun sebep olduğu sistit, genelde 20 ila 40 yaş arasındaki kadınlarda daha çok görülüyor. Yapılan araştırmalara göre her 5 kadından biri mutlaka hayatının bir döneminde sistit hastalığı geçiriyor. Akut sistit, aniden ortaya çıkan ve kısa süren sistit şeklidir. Kronik sistit ise mesane dokusunun katmanlarını etkileyen ve tedavisi uzun süren bir çeşittir.

Sistit her zaman bakteri enfeksiyonuna bağlı olmayabilir. Bazen bazı ilaçlara, radyasyon tedavisine ya da hijyen spreyi gibi kimyasal ürünlerin kullanılmasına bağlı olarak da ortaya çıkabilir. Gelelim sistitin belirtileri, sistite neden olan sebepler, tedavisi ve sistitten korunma yollarını anlatacağımız kısma...

SİSTİT BELİRTİLERİ NELERDİR?

En sık rastlanan belirtiler;

-Sürekli idrara çıkma isteği

-İdrar yaparken yanma ve ağrı hissi

-Devamlı ve az miktarda idrara çıkma

-İdrara çok sıkışma ve tam boşalamama hissi

-Bulanık ve kötü kokulu idrar yapma

-Kasık ve alt karın bölgesinde ağrı ve basınç hissi

-Hafif derecede ateş

-Cinsel ilişki sırasında ağrı

-İdrarda kan görülmesi

-İlerleyen durumlarda yüksek ateş, terleme, bulantı ve kusma

-Sistite yol açan nedenler nelerdir?

Sistit, çoğunlukla bağırsaklarda ya da deride yaşayan zararsız bakterilerin idrar yollarından mesaneye girmesiyle oluşuyor. Bu durumun gerçekleşmesinde ise birden fazla sebep bulunuyor. İşte sistit nedenleri:

-Tuvalet sonrası temizliği arkadan öne doğru yapmak

-Cinsel ilişki sırasında oluşan şiddetli sürtünme

-Menopoz ve gebelik durumları

-İdrar kesesinin tam boşalamamasına sebep olan idrar kesesi sarkması

-Şeker hastalığı

-Kanser ve HIV hastalıkları gibi vücut direncini düşüren rahatsızlıklar

-Genital bölgede kronik enfeksiyon görülmesi

-Parfümlü sabun, hijyen spreyleri, köpük banyosu gibi kimyasal ve tahriş edici maddeler

-Mesanenin iltihaplanmasına neden olan bazı ilaçlar

HAMİLELİKTE SİSTİT NASIL OLUŞUR?

Sistitin en sık görüldüğü durumlardan biri hamilelik dönemidir. Daha çok hamileliğin 6. haftasından sonra bebeğin mesaneye baskı yapmasıyla ortaya çıkıyor. Hamilelik sistiti, artan baskı nedeniyle idrar kesesinin tam olarak boşalmasını önlüyor ve bakterilerin idrar yolunda kalmasına neden oluyor. Bu bakteriler de idrar yolunda iltihaba yol açıyor. Hamilelikte görülen sistitin belirtileri arasında; ağrılı idrar yapma, sık sık idrara çıkma, kanlı idrar yapma ve bazen de idrar kaçırma gibi durumlar yer alıyor.

Hamilelikte görülen sistit, erken doğum ve düşük yapma risklerine neden olabileceği için tedavisinin hemen ve özenle yapılması ihmal edilmemelidir. Peki, hamilelikte sistite ne iyi gelir?

Gebelikte sağlıklı ve dengeli beslenme oldukça önemli. Doğal gıdalar tüketmek, hamilelik döneminde yaşanabilecek idrar yolu enfeksiyonlarına karşı koruyor.  

Günde en az 8 - 10 bardak su içmek pek çok hastalıktan koruyacağı gibi idrar yolu iltihaplanmalarına karşı da koruyor.

Hamilelikte sistit hastalığına yakalanan anne adaylarının günde 1 - 2 kase yoğurt tüketmesi gerekiyor. Probiyotik bir gıda olan yoğurt, bağırsaklardaki sağlıklı bakteri oranını artırıyor.

İdrar yolu enfeksiyonuna sebep olan bakterileri yok etmek için kullanılan elma sirkesi gebelik döneminde de rahatça kullanılabilecek besinlerden biri. Hamile kadınlar sistit hastalığının tedavisinde ve önlenmesinde gönül rahatlığıyla kullanabiliyor.

C vitamini bakımından zengin besinler tüketmek hem anne adayı hem de bebek için çok faydalıdır. İdrar yolu enfeksiyonuna sebep olan bakterileri öldüren C vitamini, bağışıklık sistemini de güçlendiriyor. Örneğin, yüksek miktarda C vitamini içeren Hint bektaşi üzümü bu yiyeceklerden biridir.

NE ZAMAN DOKTORA GİDİLMELİ?

Bir an önce idrara çıkma isteği ve idrar yaparken yanma ya da ağrı durumu birkaç saatten uzun sürüyor ve idrarda kan görülüyorsa mutlaka doktora başvurmak gerekiyor. Özellikle böbrekte ağrı, ateş, titreme, bulantı ve kusma gibi şikayetler de idrar yolundaki rahatsızlıklara eşlik ediyorsa acilen bir doktora danışılmalı. Çünkü tedavi edilmeyen sistit hastalığı ileride ciddi bir problem olan böbrek rahatsızlıklarına yol açabiliyor. Böbrekte ağrı, ateş, titreme, bulantı ve kusma gibi belirtiler böbrek rahatsızlıklarının habercisi olabiliyor.

SİSTİT TEDAVİSİ NEDİR?

Sistitin belirtileri oluşmaya başladığında geçer diye beklemek yerine hemen bir doktora başvurulmalıdır. Doktora gidildiğinde ise hastaya yapılacak ilk tetkik idrar tahlilidir. Sistite sebep olan bakterinin tanımlanması için idrar kültürü yaptırmak gerekebilir. Tahlillerin sonucuna göre de uygun antibiyotik tedavisine başlanır. Hamilelerde ise gebelikte kullanımı uygun olan antibiyotikler verilir. Sistit tedavisi gören kişide herhangi bir alt sebep; taş, kum ya da tümör gibi bir durumdan şüpheleniliyorsa ek tetkiklere başvurulmalıdır.

SİSTİTE YAKALANMAMAK İÇİN

Kronik sistit sorununuz yoksa eğer sistitten korunmak için aşağıdaki uyarılara dikkat etmeniz gerekmektedir.

-İdrar tutmak, idrar yolları enfeksiyonu için oldukça zararlıdır. Bu nedenle kişi idrarı gelince tutmaması gerekir.

-Tuvalet sonrası temizlik önden arkaya doğru yapılmalıdır. Aksi takdirde idrar yolunuzun herhangi bir sorunla karşılaşması olası bir durumdur.

-Enfeksiyon oluşma riskini arttırdığı için uygun olmayan genital bölge temizleme ürünlerinin kullanılmaması gerekiyor.

-Gün içinde bol su içilmesi gerekiyor. Bol su içince sık idrara çıkılır ve bu durumda idrar kesesindeki bakterilerin dışarı atılması kolaylaşır.

-Vücuda yararı olmayan kahve, çay ve alkol gibi içeceklerin tüketiminin en aza indirilmesi gerekiyor. Bu içecekler idrar kesesini uyarıcı özelliğe sahip içeceklerdir.

-Çok kalabalık ya da hijyen olmadığı düşünülen havuzlara girilmemesi gerekiyor. Havuzdan ya da denizden çıkınca ıslak mayo ile durulmaması da alınması gereken önlemlerden biri.

-Her gün değiştirmek şartıyla pamuklu iç çamaşırı tercih edilmelidir.

-Özellikle yaz aylarında çok dar kıyafetler giymek; genital bölgenin nefes almamasına ve bakteri oluşturmasına neden olur.

-Çok sık cinsel ilişkiye girmek genital bölgede çok fazla bakteri girişine neden olur. Bu nedenle de enfeksiyon riski artmış olur.

-Menopoz döneminde idrar yolu enfeksiyonu riski artar. Bu nedenle menopoza giren kadınlar doktor tavsiyesiyle uygun ilaç ya da krem kullanabilirler.