Sakatlık indirim hakkı şartları nedir, nasıl faydalanılır? Sakatlık indirimi hesaplama ve başvuru süreci,

Gelir Vergisi Kanunu kapsamında iş gücünün asgari olarak yüzde 80 gibi bir oranını kaybeden kişiler birinci derece sakat olarak tanımlanırken, asgari olarak yüzde 60 gibi bir oranda olanlar ikinci derece sakat olarak değerlendiriliyor. Çalışma gücünün yüzde 40’ını kaybeden vatandaşlar ise kanun çerçevesinde üçüncü derece sakat olarak yer alıyor. Ücretli çalışan engelli veya bakmakla yükümlü oldukları engelli yakını olanlar gelir vergisi indirimlerinden faydalanabiliyorlar. Bu duruma genel olarak sakatlık indirimi de deniyor. Peki, sakatlık indiriminin şartları nelerdir, nasıl başvuru yapılır?

Sakatlık indirim hakkı şartları nedir, nasıl faydalanılır?

Gelir Vergisi Kanunda yer alan 31.madde gereği sakatlık indiriminden yalnızca ücretliler yararlanmakta idi. Kanunun 89/3. maddesinde yapılan değişiklikle birlikte indirimim kapsamları genişletildi. Kapsamın genişletilmesi sorasında aşağıda listelediğimiz kişiler sakatlık indiriminden faydalanmaya başladı. İşte o liste;

- Engelli olup ücretli olarak çalışanlar ile birlikte bakmakla yükümlü oldukları özürlü bir bireyi olan tüm SGK ve emekli Sandığı çalışanları, (Bakmakla yükümlü olunan kişi engellinin anne, baba, eş ve çocukları)

- Engeli olan ve serbest meslek kazancı elde edenler ile bakmakla yükümlü oldukları özürlü bir bireyi olan tüm Bağ-Kur’a sistemine kayıtlılar, (Bakmakla yükümlü olunan kişi engellinin anne, baba, eş ve çocukları)

- Basit usulden vergilendirilen engelli vatandaşlar,

Sakatlık indirimi nasıl hesaplanır?

Sakatlık indiriminin bedelleri her yıl bütçe kanunuyla yeniden değerleme oranı alınarak belirlenir. Belirlenmiş olan tutarlar engelli ve yakınlarının gelir vergilerinden indirilir.

Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından açıklanan rakamlara göre 2022 yılına ait güncel tutarlar aşağıdaki gibidir. 

İş gücü kaybı yüzde 40 ile yüzde 59 arasında olan 3. derecede engelliler için 500,00 TL,

İş gücü kaybı yüzde 60 ile yüzde 79 arasında olan 2. derecede engelliler için 1170,00 TL,

İş gücü kaybı yüzde 80 ve üzeri olan 1. derecede engelli vatandaşlar için 2.000,00 TL.

Sakatlık indirimi başvuru süreci

Sakatlık indiriminden yararlanmak isteyenler aşağıda liste halinde belirtilen belgeler ile birlikte Vergi Dairesi Başkanlığı'nın illerdeki grup müdürlüğüne, Vergi Dairesi Başkanlığı olmayan illerde ise Gelir Müdürlüğüne başvuru yapabilir.

Başvuru sırasında istenen evraklar ise şöyle:

Özürlü hizmet çalışanı ile çalışanın bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişiler için;

- Çalışılan yerden alınan hizmet erbabı olduğunu gösterir belge,

- 3 adet fotoğraf, özürlü olan kişilerin kimlik fotokopisi, özürlü kişiye bakmakla yükümlü olduğunu gösteren belge,

Özürlü serbest meslek çalışanları için;

-Vergi kimlik numarası içeren belge,

- 3 adet fotoğraf, özürlü olan kişilerin kimlik fotokopisi, özürlü kişiye bakmakla yükümlü olduğunu gösteren belge,

Basit usul vergi ile vergilendirilen özürlüler için ise başvuruları sırasında vergi kimlik numarasını gösteren belge, kimlik fotokopisi ve 3 adet fotoğraf.

Gerekli belgelerin ilgili yerlere teslimatı sonrasında engelli ya da engelli yakınları müdürlükler tarafından özürlü sağlık kurulu raporu vermekte yetkili olan hastanelere sevkleri sağlanacaktır. Yetkili hastanelerden alınan raporlar Maliye Bakanlığı'na, Gelir İdaresi Başkanlığı'na gönderilir. Merkez Sağlık Kuruluna ulaşan raporlar incelenir ve başvuruda bulunan engellinin çalışma gücünün ne kadarını kaybettiğini belirlenir.

Engelli kişinin sunduğu raporlar doğrultusunda gerekli olan şartları sağlayıp sağlamadığı kontrol edilir ve ona göre bir karar verilir. Verilen karar ise başvuru sahibinin kendisine tebliğ edilir.