Safran, Dünya'nın en pahalı baharatları arasında yer alıyor. Kilosu ise 40 ile 50 bin TL olarak değişiyor.
Piyasa fırsatçıları bu durumundan istifade safranın taklitlerini üretip satmaya başladı.
At kılından yapılan sahte safranlarında kilosu 40-50 bin TL arası değişiyor.
Peki safranın gerçeği ile sahtesini nasıl ayırt edebiliriz.
Safran dünyanın en pahalı baharatlarından biridir. ana vatanı Güneybatı Asya olan safran İran, İtalya, Fransa ve İspanya’da özellikle kimya ve ilaç sanayinde kullanılmaktadır. Safranın kendisine özgü safran rengi ve keskin kokusu sebebiyle de kumaş boyası ve parfüm üretiminde de sıklıkla görülür. Sıra dışı bir aromaya sahip olan bu bitki özellikle Arap mutfağında oldukça yaygındır. Anadolu’da özellikle ilaç olarak kullanılan safran günümüzde Hint, İran, Avrupa, Fas ve Orta Asya yemeklerinde kullanılan favori bir baharattır.
Dünyanın en pahalı baharatları arasında yer alan, kilosu 40 ile 50 bin lira arasında değişen safranın taklitleriyle tüketici, yanıltılıyor.
Safran yerine gıda boyasıyla boyanmış mısır koçanı ipliği, at kılı gibi ürünler satıldığını söyleyen Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Manavoğlu, “İlk bakışta anlamak zor olabilir ama orijinal safranın rengi biraz daha koyu kırmızı ve elinize aldığınızda renk vermemesi gerekiyor" dedi.
Üretim yeri ağırlıklı olarak Orta Asya olan safran, yüksek fiyatıyla dikkat çekiyor. Baharat özelliği dışında gıda, boya ve ilaç sanayisinde de kullanılan safran, kendi ağırlığının 100 bin katı kadar suyu sarı renge boyayabiliyor.
Üretimi ve toplanması zahmetli olan safrandan 1 kilo elde etmek için yaklaşık 150 bin çiçek, el işçiliğiyle toplanıyor. Kilogram fiyatı 50 bin lirayı aşan safranın taklitleri internette satılıyor.
Satışı ağırlıklı olarak gramla yapılan safranın internetteki gram fiyatı 10 liraya da 200 liraya da bulunabiliyor.
Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Manavoğlu, mısır koçanı ipliklerinin, at kılının ve Hindistan cevizinin ipliksi tabakasının boyanarak 'safran' diye satıldığını söyleyip, tüketicileri uyardı.
Safranın özellikle boya, gıda ve ilaç sanayisinde kullanıldığını söyleyen Manavoğlu, “Safranın bu kadar önemli olmasının sebebi hem vermiş olduğu renk, aroma hem de hasadının zor, elde edilen ürünün az olmasıdır. Safran, bir çiçekten sadece 3 adet kıldan oluşan bir baharat. Toplaması ise tamamen el işçiliği ile gerçekleştiriliyor. Özellikle Orta Asya ülkelerinde üretiliyor ve tüketiliyor. 1 kilo safran elde edebilmek için 150 bin çiçek toplanması lazım" dedi.
Safran alırken dikkat edilmesi gerektiğini belirten Manavoğlu, “İnternetten almak istediğimizde safranı birçok farklı fiyatta görebiliyoruz. Güncel olarak safranın kilogram fiyatı yaklaşık 50 bin lira. 50, 100 gramı 100 lira gibi rakamlara satılıyor. Burada ise taklit ürünlere dikkat etmek gerekiyor. Safranı taklit için mısır koçanlarının ipliklerinin boyanması, at kılının boyanması, Hindistan cevizinin ipliksi tabakasının boyanarak safranmış gibi satılması ne yazık ki karşımıza çıkıyor" diye konuştu.
Orijinal safranın suya atıldığında renk verdiğini söyleyen Manavoğlu, “Önceki yıllarda İspanya, 1,5 tonluk safran üretim kapasitesine sahipti ancak aynı yıl 190 ton safran ihracatı yapmış. Bu aradaki yüzlerce tonluk safran neyden üretilmiş tamamen belirsiz. Bu durum orijinal safran üreticilerini zor duruma sokabiliyor. Ülkemizde çok fazla noktada kullanımı yok safranın ama alırken dikkat etmemiz gereken birçok şey var. İlk bakışta anlamak biraz zor olabilir. Orijinal safranın rengi biraz daha koyu kırmızı ve elinize aldığınızda herhangi bir renk vermemesi gerekiyor" dedi.