Peribacaları Yok Olma Tehlikesi ile Karşı Karşıya

TBMM İklim Komisyonu’nda görüşülen konular şaşırttı. Türkiye’yi kuraklık bekliyor. 3 ila 15 yıl içinde gerçekleşmesi beklenen kuraklık iklim değişikliğiyle birlikte peribacaları gibi doğal güzellikleri de etkileyecek. Nevşehir'de bulunan peribacaları yoğun turist alan bölgelerimizden biri olma özelliğini her yıl yineliyor. Bu tehdit Türkiye'yi turizm açısından da etkileyecek. Uzmanlar bu konuya önem verilmesini ve halkın bilinçlendirilmesini talep ediyor.  Komisyonunda kaydedilen bilgelere göre; Ekvator bölgesindeki, “Hadley hücreleri” olarak nitelendirilen sıcak hava kütlelerinin Türkiye üzerinde dönmeye başladığını, bunun da kuraklıkla sonuçlandığını kaydetti. Yüzyıllar önce oluşan peribacaları iklim krizi yüzünden yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalıyor. 

PERİBACALARI YOK OLUYOR

İklim krizinin sadece hava değişimlerini değil doğal güzellikleri de etkilediğini söyleyen Doç. Dr. Dabanlı, ‘İklim değişikliğinin turizm üzerinde yüzeysel mekanik çözülmeyi artıracağı açık, bu da örnek Kapadokya’daki peribacalarının veya benzer doğal kültür varlıklarının daha hızlı aşınıp tehlike altında olacağını gösteriyor. Elbette ki özellikle deniz kıyısında, İstanbul’da ve diğer Ege kıyıların da denize sıfır olarak konumlanan çok sayıda tarihî eserimiz var. Deniz seviyesi yükseldiğinde, bu mekanik ve kimyasal ayrışmalar sonucu sıcaklık farkları arttıkça bunların hasar görme ihtimali çok yüksek. AB ve Yunanistan’da kültür varlıklarını iklim değişikliğine karşı korumak için uygulamaya konulan Herakles Projesi, Türkiye’de uygulamada değil. Böyle korumaya dönük bir çalışma henüz yapılmış değil’ ifadelerini kullandı.

PERİBACALARI DAHA ÖNCE HİÇ KURAKLIK DÖNEMİ YAŞADI MI?

Anadolu bereketli topraklara sahip, 3 büyük denizin ortasında kalan bir yarımada olsa da tahinin belli kısımlarında büyük kuraklık kıtlık olaylarına ev sahipliği yapmıştır. 1564 yılında kuraklık ve kıtlık görülmüştür. Hatta kuraklık o kadar şiddetli olmuştur ki 1565-67 yılları arası Osmanlı, buğday ihracatını yasaklamıştır. 1588 yılında İstanbul’da kıtlık, 1660 İstanbul ve Anadolu’da kıtlık kaydedilmiştir. Peribacaları bu dönemlerde bile varlığını korumuştur. Fakat yaşadığımız iklim krizi o denli ciddidir ki Peribacaları yok olma tehdidi ile karşı karşıya kalmıştır. 

PERİBACALARI ÖNEMLİ BİR TURİZM KAYNAĞI

Kapadokya'da bulunan peribacalarını sadece 2019 yılında rekor bir sayıyla kapattı. Turist sayısı 2 milyon 949 bin 542 kişiye ulaştı. Türkiye'ye önemli gelir kaynağı sağlayan peribacaları yerli ve yabancı turistin adeta akın ettiği bir yer olma özelliği taşıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre, 2013'te 2 milyon 689 bin 949, 2014'te 2 milyon 851 bin 543, 2015 yılında 2 milyon 608 bin 73, 2016'da 1 milyon 493 bin 493, 2017'de 2 milyon 206 bin 372 turistin ağırlandığı bölge, geçen yıl 2 milyon 949 bin 542 ziyaretçiyi konuk ederek, bu alanda rekorunu kırdı.

Bölgeyi ziyaret eden turist sayısında, 2016 yılına oranla yaklaşık yüzde 97 artış gerçekleşti. 2018'de bölge en çok ziyaretçiyi 412 bin 559 rakamı ile ağustosta ağırladı. Yıl boyunca en çok turist ağırlayan merkezlerin başındaki Göreme Açık Hava Müzesi'ni 1 milyon 105 bin 693, Kaymaklı Yeraltı Şehri'ni 532 bin 396, Hacıbektaş Veli Müzesi'ni 443 bin 160 ve Derinkuyu Yeraltı Şehri'ni 381 bin 726 yerli ve yabancı turist gezdi.