Para basımı ve Savaş ilanı kararları kim tarafından verilir?

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) yetkileri genel olarak kanun koyulması ve değiştirilmesi, Bakanlar Kurulu ile birlikte ilgili bakanların denetlenmesi görevlerinin yanı sıra, Bakanlar Kuruluna belirlenmiş olan bazı konular için kanun hükmü içeren kararnameleri çıkarma yetkisini verir ve bütçe-kesin hesap kanun tasarılarını da görüşmeye alır.

TBMM'nin asıl öncelik olan görev yetkisi yasama yetkisidir ve hiçbir şekilde devredilemez. TBMM tarafından çıkarılan yasalar Anayasa Mahkemesi'nce denetlenir. Yürütme yetkisi, belirlenen kanun kapsamında Türkiye Cumhuriyeti'nin başında olan Cumhurbaşkanı’na verilmiştir. Yargı yetkisi de Türk Milletinin asına hem bağımsız hem de tarafsız olarak kurulan mahkemeler tarafından kullanılır.

Bu bilgilerin ardından çok sayıda vatandaşın merak ettiği konuların başında ise para basma yetkisi ile savaş ilanı yetkisinin kimlerde olduğu konusu vardır.

Türk Lirası basımı yapılmasına kim, kimler karar verir?

Türkiye'de para basma ve aynı zamanda ihraç yetkisi Anayasa’da yer alan kanunun 87. maddesi uyarında Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) verilmiştir. Para basım işlemini yapan tek mercii ise Merkez Bankasıdır. Para basmada tek yetkili banka olan Merkez Bankası, bu imtiyazı da TBMM'den almıştır.

Para basım işlemleri yani diğer adıyla emisyon işlemlerinin asıl amacı, devletlerin ülkeler arası dolaşıma para sokabilmeleri için buna bir karşılık gösterme zorunluluğu vardır. Yani devleti para basım kararı alabilmesi için elinde (hazinesinde) karşılığı kadar altın rezervinin olması gereklidir.

Savaş ilanı kararı kim, kimler tarafından verilir?

Ülkenin, ani bir şekilde saldırıya uğraması ve karşılık olarak atağa geçebilmesi için verilen savaş kararı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nden (TBMM) çıkar. 

TBMM'nin tatil zamanında ya da ara verme durumlarında gerçekleşen savaş durumunda ise bu ilan ülkenin başında olan Cumhurbaşkanı kararıyla veya çıkarılır. Cumhurbaşkanı, ülkenin savaş durumuna girebilmesi için Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanılma durumunda karar yetkisine sahiptir.