Ramazan ayının son günlerine yaklaşırken bu zamanlarda itikaf girecek olan pek çok Müslüman, sünnet olan itikafın ne zaman başlayacağını, ne kadar kalınacağını ve itikaf da nelerin yapılıp yapılmayacağını merak ediyor. Aynı zamanda tüm bunları araştıran vatandaşlar itikafta ne kadar kalınması gerektiğini de sorguluyor.
İtikaf, Ramazan ayının son on gününe girilmeye başlanır. Yani itikafa girecek olanlar Ramazan ayının sonuna 10 gün kala itikafa gireceklerdir. Bu da 22 Nisan Cuma gününe denk gelmektedir.
İtikaf, ibadetlerini yerine getirebilecek her Müslüman'ın mescitte Allah’a yakınlık elde etme niyeti ile bir süre durmasına denilen dini bir terimdir.
İtikâfa giren bir kimse; mümkün olduğunca yemek, içmek, uyumak gibi ihtiyacı olan her şeyi camide karşılar. Tuvalete gitmek, abdest almak ve gerekli olduğunda gusletmek gibi tabiî ihtiyaçları için ise camiden dışarı çıkabilmektedir.
Eğer bir kimse, itikafa girdiği camide cuma namazı kılınmıyorsa, cuma namazını kılmak için başka bir camiye gidebilir. Fakat, bir cenaze olursa cenaze namazı için dışarı çıkamaz. Kendisine ya da malına bir zarar geleceği korkusuyla veya zorla çıkarılması durumunda başka bir camiye gitmek için bulunduğu camiden ya da mescitten çıkabilir. Bu tür zorunlu durumlar haricinde dışarı çıkması durumunda itikafa girdiği camiden çıkarsa itikâfı bozulur (Merğînânî, el-Hidâye, II, 291-293).
Hz. Peygamberin (s.a.v.) Ramazan ayında ve de özellikle Ramazan ayının son 10 gününde itikâfta bulunduğunu bildiren birçok hadis-i şerif bulunmaktadır.
Nafile olan itikâfın en azı bir gündür. Ebû Yusuf, en az zamanı yarım günden fazlası olarak belirlerken; İmam Muhammed itikâf için bir saati de yeterli bulmaktadır (Merğînânî, el-Hidâye, II, 290).
Yukarıda da bahsedildiği üzere camide itikâfa girmek erkeklere özeldir. Kadınlar ise evlerinde namaz kılmak üzere belirledikleri bir yerinde itikâfta bulunabilirler.
Şâfiî mezhebinde itikafın mescit dışında yapılması caiz değildir. Kadın da kocasından izin aldığı sürece mescitte itikâf yapabilmektedir. Bunun nedeni ise Hz. Peygamberin (s.a.v.) eşlerinin mescitte itikâfa girdikleri rivayet edilmiş olmasındandır (Müslim, İtikâf, 6). Şâfiî mezhebine göre ise itikaf sırasındayken oruçlu olmak zorunlu değildir.