İstanbul İçin Son Dakika Sivrisinek Uyarısı: Giysilerin Üzerinden Bile Isırıyor

İstanbul son günlerde Asya Kaplan Sineği olarak adlandırılan sivrisinekler tarafından istila altında. Kıyafetlerin üzerinden bile ısıran bu tür hakkında Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Necla Birgül İyison, önemli uyarılarda bulundu. 

ALERJİK REAKSİYONLARI ARTIRDI

Türkiye’de ilk olarak 2011 yılında bu tür sivrisinekleri görülmeye başlandığını dile getiren İyison, oldukça hızlı ürüyen tür olan Asya Kaplan Sineğinin alerjik reaksiyonları artırdığını belirtti. 

Asya Kaplan Sivrisineğinin İstanbul'a nasıl geldiğine ilişkin değerlendirmeler yapan İyison, ‘Coğrafi konum itibarıyla deniz ve hava yollarıyla burası geçiş noktası. Göçmen, mülteci hareketliliğinden, turizmin yaygın olmasından, iklim değişikliğinden dolayı bu taraflara doğru gelebiliyorlar’ açıklamasında bulundu. 

HIZLICA ÇOĞALIYOR

Parazit ve virüs taşıyan bu sivrisinek türünün, çeşitli hastalıkların taşıyıcı olduğu bu nedenle farklı hastalıkları beraber getirdiğine değinen İyison, ‘Sarıhumma, dang humması, zika, chikungunya ve batı nil virüsü gibi hastalıkların taşınmasında etkili bir tür. Giysilerin üzerinden ısırabiliyor. Alerjik reaksiyona yol açabiliyor. Kaşıntı yapıyor ve geçmesi de zor oluyor’ şeklinde konuştu. 

Asya Kaplan Sivrisineğinin yumurtalarını su birikintilerine bıraktığının altını çizen Dr. Öğr. Üyesi Necla Birgül İyison, ‘Yumurta bıraktığı yerler duru sular. Örneğin, bir kovada birkaç gün su kalırsa oraya hemen yumurta bırakabilirler. Bu nedenle vatandaşların evlerinin çevresinde su bırakmaması lazım. Dereler, açık alandaki su birikintileri, su kanalları, bidonlar, havuzlar bu sivrisineklerin yumurtalarını bırakabileceği yerler arasında. Yumurtalar zamanla gelişiyor, gelişmelerinin ardından onlar da tekrar yumurta bırakıyorlar. 1 hafta içerisinde çoğalan türleri var. Bir kerede yaklaşık 50 yumurta bırakabiliyorlar’ şeklinde konuştu. 

İSTANBUL'DA BU TÜR GİDEREK ARTIYOR

Sivrisinek türleri üzerine Düzce Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü ile ortak bir çalışma yürüttüklerini belirten İyison, İstanbul’un 27 farklı noktasında bu sivrisinek türüne rastlandığını belirterek, ‘Sarıyer, Kilyos, Beşiktaş gibi 25 noktada bu tür sivrisineğe rastlanmış. Belediyelerin ilaçlama yapması gerekiyor. Bu çalışmalardan dolayı sivrisineklerin nerede olduklarını biliyorlar, oralara ilaçlama yaparlarsa çok iyi olur. İnsanlar da evlerinin çevresinde, kapalı ya da açık alanlarda su bırakmayarak en büyük adımı atmış olurlar. Büyük su birikintilerinin olduğu yerlere de çok gitmemeleri gerekiyor. Evlere sineklik taktırmak da fayda sağlar’ dedi. 

Bu sivrisinek türünün alerjik reaksiyonları artırması üzerine, Asya Kaplan Sivrisineğine yönelik biyolij araştırma yapıldığını belirten Dr. Öğr. Üyesi Necla Birgül İyison, pestisitlere karşı da zaman içerisinde direnç kazanan bu türlerin biyolojik mücadeleyle nasıl yok edilebileceğini araştırdıklarını anlattı.

Çalışma kapsamında aedes türlerini toplayacaklarını, daha sonra DNA'sını izole ederek dizilemeye göndereceklerini ve bu sayede Türkiye'deki türün genomunu öğreneceklerini belirten İyison, ayrıca diğer türlerle farkını, dirençlik geni olup olmadığını ve bu genleri nasıl etkileyebileceklerini araştıracaklarını sözlerine ekledi.