Milyonlarca kişinin büyük bir merakla beklediği temmuz ayı zamları belli oldu. Memur ve emekli maaş zamlarının değişmesi ile birlikte yaşlılık maaşı, engelli maaşı, evde bakım parası gibi sosyal yardımlara da zam geldi.
Yaşlı, engelli ve muhtaç kişilerin hayatını kolaylaştırma maksatlı sağlanan sosyal yardım artarak devam etmekte. Bu yardımlardan en öne çıkanlardan biri de 65 yaş aylığı olmakta. Buna '2022 aylığı' ifadesi de denilmektedir. Yaklaşık olarak 800 bin kişi bu yardımlardan faydalanıyor. Bu sayede de temel ihtiyaçlarını kimseye muhtaç olmadan karşılamaya çalışıyor. Peki söz konusu bu 65 yaş aylığı nasıl alınır?
YÜZDE 8.45'LİK İYİLEŞTİRME
Türkiye'de 83 milyonluk nüfusun, 7.9 milyonu 65 yaş ve üzeri vatandaşlardan oluşuyor. Her 4 haneden birinde de en az 1 yaşlı hayatına devam ediyor. Yaşlı nüfus artışı son dönem içerisinde hızlandı. Hiçbir sosyal güvencesi, kimsesi bulunmayan ve aylık geliri düşük olanlara, devlet tarafından '65 yaş aylığı' adı altında maaş bağlanıyor.
31 Haziran 2021 tarihine kadar kadar aylık ödemeler 763 liraydı. Memur maaşındaki yüzde 8.45'lik artışa bağlı olarak 1 Temmuz itibarı ile de 827 liraya çıktı. Maaş başvurusu Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı'na (kaymakamlık) yapılıyor.
65 YAŞ AYLIĞI İÇİN ARANAN KOŞULLAR NELER?
65 yaş aylığı alabilmek için 3 şart bulunmakta. Bunlar 'yaş', 'gelir' ve 'sosyal güvence'. Yani 65 yaşı dolmuş olacak, sosyal güvence (maaş, nafaka gibi) yer almayacak. Hanedeki kişi başına gelir ise 852 liranın altında olacak.
Maaşlar, doğum tarihinin son rakamı 0-5 arası olanlara ayın 5'inde, 1-6 arası olanlara ayın 7'sinde, 3-8 olanlara ise ayın 8'inde ve 4-9 olanlara da ayın 9'unda ödeniyor. Maaşını zamlı almayana bayram öncesi fark yatması da bekleniyor.
SOSYAL HİZMET KURULUŞLARINDA KALANLARA VERİLEN HARÇLIKLAR DA ZAMALANDI
Huzurevi, yetiştirme yurdu gibi sosyal hizmet kuruluşlarında kalanlara verilen harçlıklar da zamlandı. Harçlık yaşlılarda 280 liradan 303 liraya, 6-12 yaş arası engellilerde 111 liradan 120 liraya, 13-18 yaş arası engellilerde 167 liradan 181 liraya, 18 yaş üstü engellilerde 224 liradan 243 liraya yükseldi.
ENGELLİLER İÇİN YAPILAN KATKI DA DEĞİŞTİ
Başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek derecede en az yüzde 70 engelli olan 18 yaşından büyük, 65 yaşından küçük yoksul vatandaşlara 2021 yılının ilk yarısında aylık 913 lira yardım yapıldı. Bu tutar 1 Temmuz tarihi itibarı ile 990 liraya (üç aylık 2 bin 970 lira) çıktı.
Kendi ihtiyaçlarını karşılayabilen yüzde 40-69 oranında engelli yoksul vatandaşlara ödenen aylık yardım da 608 liradan 659 liraya yükseldi. 18 yaşın altında, en az yüzde 40 oranında engelli çocuğu bulunan yoksul ailelere yapılan aylık ödemeler ise aynı şekilde 608 liradan 659 liraya çıktı.
Silikozis hastalığına yakalanandan meslekte kazanma kaybı yüzde 15-34 arasında olanlara 1.426 lira; yüzde 35-54 arasındakilere 1.631 lira; yüzde 55'in üzerinde olanlara ise 1.816 lira ödenecek.
Engelli aylığı bağlanacak olan kişinin yaşamış olduğu hanedeki kişi başına düşen gelirin 852 liradan az olması gerekiyor. Bir başka yandan da bakıma muhtaç engellilerin özel bakım merkezlerinde bakımı için ödenen tutar da memur zammı ile 3 bin 315 liradan 3 bin 595 liraya çıktı.
RAPOR ALMAK ZORUNLU
Evde bakım parası, kendi ihtiyaçlarını gideremeyecek yakınının bakımını üstlenenlere ödeniyor. Bunun için hasta ve yaşlının sağlık kurulu tarafından düzenlenen 'yüzde 50 ve üzerinde engelli raporu' olması gerekiyor. Bu rapor ile birlikte başvuru ikametgahın bulunduğu 'Aile ve Sosyal Politikalar' il müdürlüğüne veya varsa ilçe müdürlüklerine yapılıyor.
1740 LİRAYI AŞMAMALI
Maaş için hanedeki kişi başına gelirin bu yıl için 1704 lirayı aşmaması şart. Hane içinde birden fazla bakıma bakıma ihtiyacı olan engelli ve yaşlı varsa, ikinci engelli iki kişi sayılıyor.
Yani hane içerisinde 4 kişi bulunuyorsa toplam gelir 5'e bölünerek kişi başına gelir bulunuyor. Bayram ikramiyeleri gelirde hesaba dahil edilmiyor. Bakım maaşı, 6 ayda bir memur maaş katsayısının artmasına bağlı olarak yükseliyor.
140 LİRALIK ARTIŞ
Engelli ve yaşlı bakım maaşı 30 Haziran'a kadar 1657 lira olarak uygulandı. 1 Temmuz tarihi itibarıyla da yüzde 8.85'lik zamla birlikte 140 lira artarak 1797 liraya çıktı.
Evde bakım yardımı her ayın 15'i ile 31'i arası hesaplara yatıyor. Bu ay içerisinde zamlı maaşın bayram öncesi ödenmesi bekleniyor.
