Elektronik sigara yeni akciğer hastalığına neden oldu adı: EVALI hastalığı nedir?

Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği Genel Başkanı ve Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şule Akçay, ‘9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü’ dolayısıyla açıklamada bulundu ve vahim bir tablodan bahsetti sigara nedeniyle dünyada her yıl 8 milyon kişinin hayatını kaybettiğini sözlerine ekledi.

Tütün kullanımı insanları öldürüyor!

Kanserde önemli rol üstlenen sigaranın tüm kanserlerin yüzde 30'undan sorumlu olduğunu belirten Pof. Dr. Akçay, tütün kullanan her 2 kişiden birinin sağlığını zamanla kaybedeceğini ifade ederek, "Ülkemizde tütün kullanımı nedeniyle günde 250 kişi ölüyor’’ dedi.

Sigaranın getirdiği hastalıklar!

Dünya Sağlık Örgütünün "Avrupa Tütün Kullanım Davranış Raporu"na göre, sigara kullanımının erken ölüme neden olduğunu söyleyen Akçay sözlerini şöyle devam etti: "Başta akciğer kanseri olmak üzere kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), hipertansiyon ve damar sertliği gibi kalp ve damar hastalıkları, mide-bağırsak hastalıkları, diyabet, idrar yolu hastalıkları, beyin fonksiyon bozuklukları, unutkanlık, göz tansiyonu ve bazı cilt hastalıkları sigara içenlerde içmeyenlere göre daha fazla görülüyor. Tütün ürünleri kullanımı hem kadın hem erkeklerde üreme sistemi bozukluklarına yol açabiliyor. Gebeliğin güçleşmesinin yanında gebelik oluşmuşsa kadınların düşük yapmasına, küçük ve erken bebek veya ölü doğumlara da neden olabiliyor."

Elektronik sigara kullanımı doğru değil!

Sigara kullanımının birçok hastalığa davetiye çıkardığını ve Kovid-19 başta olmak üzere enfeksiyon hastalıklarına karşı hassasiyeti de artırdığını belirten Akçay, tütün endüstrisinin "zararı azaltılmış ürün" diye yeni bir kavramla ortaya çıktığını anımsatarak, bunların bir pazarlama yöntemi olduğunun altını çizdi. Ayrıca Akçay, çocuklar ve gençlerin, "sigaradan farklı" diye pazarlanan, flaş belleğe benzer yeni ürünlerle nikotin bağımlılığına çekilmek için tuzaklar kurulduğunu aktararak şu uyarılarda bulundu: "Elektronik sigara ve ısıtılmış tütün sağlığa kesinlikle zararlı. Elektronik sigaraların dumanının su buharı olduğu iddiası kesinlikle yanlış. Elektronik sigara, içinde nikotin ve tatlandırıcı bulunan kimyasal sıvıları, pilli ısıtma sistemi reaksiyonuyla kimyasal bir aerosole dönüştüren bir ürün. Çocuk ve gençlerin dikkatini çekmek üzere tasarlanmış 16 bini aşkın yapay bileşen var. Bunlar aynen mentollü sigaralar gibi özellikle yaşı küçük kişileri özendirmeyi amaçlıyor. Elektronik sigaranın ve ısıtılmış tütün ürünlerinin sigara bırakmakta kullanılması gibi bir şey asla söz konusu değil. Dolayısıyla elektronik sigaralar, sigara bırakma aracı değildir, sigara içmenin ve bağımlılık gelişmesinin başka bir kapısıdır. Bu normalize edilemez. Bunların tamamı hastalık nedenidir."

Yeni akciğer hastalığı: EVALI! 

Akçay elektronik sigaranın sağlık için nelere yol açtığı hakkında uyarılarda bulundu; Sigara, kanserler, zatürre, astım, kalp ve damar hastalıkları gibi birçok kronik sağlık sorunlarına yol açarken, elektronik sigaraların ise bunların yanı sıra aniden ortaya çıkan akut hasarlara yol açtığını belirterek Akçay, sözlerini şöyle devam etti: "Isıtılmış tütün ürünleri olduğundan bataryanın patlaması halinde el, ağız ve yüzde yanıklara, sıvının içindeki yağlı bileşenler de akciğer hasarına neden oluyor. Sadece elektronik sigara tüketen kişilerde ortaya çıkan yeni bir hastalık tanımlandı. Bu hastalığın ismi de elektronik sigara ilişkili akciğer hasarı 'EVALI' olarak isimlendirildi. Bu hastalık, sadece elektronik sigara tüketirken kişide oluşan akut akciğer hasarı. Yani elektronik sigara, kronik yan etkilerinin yanı sıra akut sağlık sorunlarına yol açıyor.’’

EVALI’nın belirtileri!

Hastaneye başvuran vakalarda muayenede sadece sigara değil, elektronik sigara kullanıp kullanmadığını da sorduklarını söyleyen Akçay, elektronik sigara kullanımına bağlı akut akciğer hasarının belirtilerini şu şekilde ifade etti: "Son 90 gün içinde elektronik sigara ve türevlerinin kullanılması halinde, kişide balgam, öksürük, nefes darlığı, ateş, bulantı, kusma, ishal, kilo kaybı, iştahsızlık semptomlarının varlığında ve akciğer grafisinde her iki tarafta zatürre görünümü olduğunda artık bu kişiye EVALI tanısı konuluyor. EVALI artık hastalık kod sınıflandırmasında yer almaya başladı. Bu artık hem ülkemizde hem dünyada bilinen bir hastalık haline geldi."