Otomotiv piyasasında 2020 yılında çip krizi ile başlayan problemler bu yıl da sürecek gibi duruyor. Piyasa temsilcileri bulunurluk sorunlarının hala olduğunu belirterek, tüketicileri ve markaların bu duruma uyum sağladığını belirtti. Yaşanan deprem faciası ardından bile hem sıfır hem de ikinci el araçla talebin çok canlı olduğunu söylüyorlar.
Mynet’te yer alan haberde, ocak ayında araç tedariki talebi sektörün altında olsa da araç satışlarında rekor kırıldı. Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı, 2023 yılı Ocak ayında bir önceki yılın Ocak ayına kıyasla yüzde 33,5 oranında artarak 50 bin 894 adet olarak gerçekleşti.
Bu rekorun Şubat ayında geçtiğimiz ayın çok daha üzerine çıkılarak rekorun egale edileceği belirtildi. Deprem faciasının yaşandığı Şubat ayında otomotiv sektöründe, daha önce sipariş vermiş kişilere yapılan teslimatlar nedeniyle yaklaşık 80 bin adet otomobil satıldığı belirtildi. Bu ise tarihin en yüksek şubat ayı satışı olduğu anlamına geliyor.
İki ay üst üste gelen rekorların ardından 2022’de sıfır kilometre otomobil ve hafif ticari araçlardan elde edilen 783 bin adetlik satışın, 2023 yılında en kötü 850 bin adet olarak satış olacağını öngörülüyor.
Bundan sonra araçlar markaların üretim planlamasında, yani daha kâğıt üzerindeyken satıldığını dile getiren Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, “Araçlar daha geminin üzerindeyken ya da önsipariş ile satılıyor” dedi.
Sıfır kilometre araçlara gelecek zamlara yönelik değerlendirmede bulunan Hüsamettin Yalçın, “Döviz şu an stabil. Dolayısıyla şu an sıfır kilometre araç fiyatlarında distribütörlerin aylık olarak yapacağı zamlarının dışında bir fiyat artışı beklemiyoruz. Sıfır kilometrede Şubat ayı için 70-75 bin bandında bir araç satışı bekliyoruz ki bu çok iyi bir rakam. Son iki senede zaten satışlar 40-60 bin bandına oturmuş durumda. Kısacası sektör hem sıfır hem de ikinci elde kötü durumda değil. İnsanlar sıfır kilometre araç satın alma peşindeler” ifadelerini kullandı.
İkinci el otomobil sektöründe ise depremin ardından yeni bir hayat kurmak isteyenler sahip oldukları araçları satmaya başladı. Bu nedenle araç ilan sitelerinde deprem bölgesinde az hasarlı veya hasarsız araçların yer aldığı ve ilanların yüzde 7-8 oranında arttığı. Fiyatlarda yüzde 4-5 oranın artış olduğu fark edildi.
Depremlerden etkilenen illerdeki vatandaşlara birçok destek sağlanıp, ödemelerde kolaylıklar sağlandı. Bu kolaylıklardan bir tanesi de taşıt kredilerinden geldi. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati deprem bölgesinde taşıt kredilerinde vadenin 60 aya yükseltildiğini açıkladı. Bu kredi 400 bin TL’ye kadar olan araçlar için geçerli. Bu kapsamda sektörde ve vatandaşlar arasında ÖTV’lerde bir kereye mahsus olarak düzenlemeye gidilmesi yönünde beklenti oluştu.
“ÖTV konusunda deprem olmasaydı herhangi bir değişiklik beklenmiyordu. Yine tam olarak bilinmemekle birlikte hükümet deprem bölgesindeki vatandaşlar için araç alımı konusunda bazı kolaylıklar getirebilir” diyen Hüsamettin Yalçın, “Ancak bunun ÖTV kısmında mı yoksa herhangi başka bir konuda destek mi olacağını bilemiyoruz. Deprem sonrasında bazı kolaylıklar sağlanacağını her yerde sık sık duymaya başladık” şeklinde konuştu.
İkinci elde fiyatlar düşer mi?
Yalçın, ikinci elde arzın fazla olduğunu dile getirirken, “Arzın fazlalaştığı zamanlarda normal şartlarda fiyatların düşmesi lazım ama düşer mi emin olamıyoruz. Entresan günler geçiriyoruz. İkinci el araçta ise Kasım ayına kadar talep köyüydü. Kasım ayından sonra artış oldu. Sıfır ve ikinci el piyasasının canlı kalmaya devam edeceğini söyleyebiliriz. İkinci el piyasasında depremden etkilenen vatandaşların da araçlarını satmasıyla bir bolluk yaşanması bekleniyor” şeklinde yorumda bulundu.