Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük başarıları arasında yer alan Lozan Barış Antlaşması’nın üzerinden neredeyse 100 yıl geçti. Fakat Lozan hakkında yıllardır devam eden bir ‘’gizli madde’’ tartışması bulunuyor. Zaman zaman gündemin üst basamaklarına yerleşen Lozan gizli madde tartışmaları konusunda bir vatandaşın CİMER’e ‘’Lozan’da gizli madde var mı?’’ şeklinde bir sorusu oldu. CİMER’in bu soruya nasıl bir yanıt verdiği ise oldukça merak ediliyor. Peki CİMER Lozan’da gizli madde var mı? CİMER Lozan sorusuna ne cevap verdi?
CİMER Lozan’da gizli madde var mı?
Lozan gizli madde iddiaları herhangi somut bir belgeye dayandırılmadan yıllardır pek çok tartışmaya sebebiyet verdi. Fakat pek çok tarihçiye göre Lozan’da herhangi bir gizli madde yer almıyor.
İstanbul Üniversitesi Tarih bölümünde yer alan Prof. Dr. Mustafa Budak, Lozan Barış Antlaşması hakkında önemli bilgilere yer verdi. Lozan’ın süresiz bir antlaşma olduğunu söyleyen Budak ‘’Lozan süresiz bir anlaşmadır. Gizli bir maddesi de söz konusu değil. Anlaşmanın orijinali de tüm evrakı da ortada. Öte Yandan bu iddialar araştırıldı zaten. Olsaydı bulunurdu. Varsa çıkarsınlar. Gerçeklikle ilgisi yok, dedikodudan başka bir şey değil. Bilimsel bir değeri de yok.” ifadelerini kullandı.
Marmara Üniversitesi’nde yer alan tarih profesörü Prof. Dr. Ali Satan da Lozan tartışmaları hakkında konuştu. Lozan’ın gizli maddesi olmadığını söyleyen Satan ‘’Lozan’a dair tüm evrak, raporlar ortada. Aradan 100 sene geçti, olsaydı mutlaka ortaya çıkardı. Tarih bilimi açısından elde geçerli hiçbir veri yok.” sözlerini sarf etti.
Son olarak Boğaziçi Üniversitesi’nde yer alan Doçent Dr. Sevtap Demirci de Lozan hakkında kesin konuştu. Dr. Demirci tartışmalar hakkında ‘’İngiliz arşivlerinde görmediğim, araştırmadığım belge kalmadı. Dışişleri belgeleri, istihbarat raporları, savunma bakanlığı belgeleri, akla gelen ne varsa. Gizli bir madde olduğuna dair en ufak bir veri yok. Türk arşivlerini de aradım. Orada da yok. ‘Var’ diyenler ispat etsin. Olmayan şeyin ispatı olmaz çünkü.’’ sözlerine yer vererek Lozan gizli madde iddialarını reddetti.
CİMER Lozan sorusuna ne cevap verdi?
Bahtiyar Süha Keskin adlı bir vatandaşın ‘’Lozan’da gizli madde var mı?’’ sorusuna yanıt veren CİMER ‘’Lozan Barış Antlaşması’nda gizli maddeler bulunmamakta olup, maden çıkarmamıza engel teşkil eden bir madde yer almamaktadır.” sözlerini sarf etti. Böylelikle Lozan’da gizli madde olmadığı da resmileşmiş oldu.