Çalışanların iş yerlerindeki yemek ve çay molası süreleri 4857 Sayılı İş Kanunu çerçevesinde belirlenmiş ve aynı kanun içerisinde de açık ve net olarak belirtilmiştir. İşçi haklarından biri olarak kabul edilen yemek ve çay mola sürelerinin çalışma saatlerinden sayılıp sayılmayacağının yanın sıra arada gerçekleştirdikleri dinlenmelerin işverenin iznine tabi olup olmadığına dair tereddütler de vardır.
Hiçbir çalışmanın ara vermeden kesintisiz bir şekilde ilerlemesi mümkün değildir. Bundan dolayı 4857 Sayılı İş Kanununda yer alan hükümle birlikte belirli aralıklarda asgari dinlenme hakkı verilir. Bu hüküm ise 4857 Sayılı İş Kanunu 68’inci maddesi çerçevesinde düzenlenmiştir.
Kanunda yer alan ilgili madde gereği bir çalışanın;
4 saat ve daha az süreli çalışmalarında 15 dakika,
4 saat ile 7,5 saate kadar olan çalışmalarında 30 dakika,
7,5 saat ve daha fazlası çalışmalarda ise 1 saat ara dinlenme ve mola vermek hakkı vardır.
Bu süreler kanun hükmü ile belirlenen süreler olup, bütün işverenler en az bu süreler kadar dinlenme süresi vermek zorundadır. Ara dinlenmelerdeki sürelerin hangi saatlerde kullandırılmasına ise işin durumunda dolayı işveren karar verirken, yasal süre olarak belirlenen bu süreler minimum süre olduğu belirtilir.
4857 sayılı Kanun kapsamında her işveren çalışanına yemek ya da çay molası adı altında belirlenen yasal süreler hariç ayrıca bir mola vermesi söz konusu değildir. İş Kanununda yer alan düzenlemeler husus ara düzenlemelerdir ve işçi ara dinlenme sürelerinde isterse çay içebilir isterse yemek yiyebilir.
Çay ve yemek molası iş Kanunu kapsamında zorunlu olarak tutulmamıştır. Kanunda yer alan hükümler gereği her ne kadar bunula ilgili süre şartı olmuş olsa da bu tamamen işveren inisiyatifine kalmış bir durumdur. Birçok işyeri de ara dinlenme sürelerini ek olarak yemek ya da çay saati olarak belirlemiştir.
Konuyla ilgili en çok merak edilen ve sorulardan biri de ara dinlenme sürelerinin çalışma saatin sayılıp sayılmayacağıdır. 4857 Sayılı Kanun’la belirlenmiş olan ara dinlenme süreleri çalışanın mesai saatinden sayılmaz. Ara dinlenme sürelerinde geçirilen zaman çalışma süresinden düşülmez. Bu süre için işçi ayrı bir ücret alamaz. Bireysel olarak yapılan iş sözleşmesinde işverenle işçi arasında bir anlaşma olursa ya da işveren tek taraflı olarak talep ederse ara dinlenmeleri için bir ücret kararlaştırılabilir.