Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un başkanlığında Antalya Belek’te düzenlenen ve üç gün süren “Yeşil Kalkınma Yolunda Türkiye” temalı İstişare Toplantısı sona erdi.
Bakanlığa bağlı tüm genel müdürlükler, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlar ve başkanlıklardan oluşan 27 birimin yaptığı sunumlar ve açıkladığı 2022-2023 hedefleri sonrası ortaya çıkan Sonuç Bildirgesini kamuoyuna açıklandı.
YEŞİL KALKINMA DEVRİMİNİN LİDER ÜLKESİ TÜRKİYE
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, İstişare Toplantısı’nda kısa, orta ve uzun vadeli yeni hedefler belirlediklerini, tüm sektörleri yakından ilgilendiren stratejik kararlar aldıklarını söyledi.
Türkiye’nin kalkınma hedeflerinin vahşi ekonomi anlayışıyla değil, insan ve doğa yararının gözetildiği “Yeşil Kalkınma” prensipleriyle sürdüreceklerinin altını çizen Bakan Murat Kurum, sonuç bildirgesinin iklim değişikliği, sıfır atık, enerji, finans, döngüsel ekonomi, düşük emisyon bölgeleri, sosyal konutlar, kentsel dönüşüm, genç istihdam, eğitim seferberliği, yeşil teknoloji ve yeşil binalar gibi çok sayıda konudan oluştuğunu ifade etti.
Sonuç Bildirgesi’nin titiz bir çalışma ve ortak aklın ürünü olduğunu belirten Bakan Kurum, kararların “Yeşil Kalkınma devriminin lider ülkesi Türkiye” hedefine katkı sağlamasını temenni ederek 10 maddelik “Yeşil Kalkınma Yolunda Türkiye Sonuç Bildirgesi”ni paylaştı.
İKLİM KANUNU’NUN HAZIRLIKLARI 6 AY İÇİNDE TAMAMLANACAK
İklim Kanunu’na ilişkin hazırlıkların 6 ay içinde tamamlanacağını kaydeden Bakan Murat Kurum Türkiye’nin daha temiz bir dünya için teminat olarak gösterdiği eylemleri içeren 2030 Ulusal Katkı Beyanı’nın 2022 yılı bitmeden güncelleyeceklerini ifade etti.
BELEDİYELERE 37 MİLYAR LİRA KAYNAK AKTARILACAK
İller Bankası’nın, belediyelerin iklim dostu projelerine 37 milyar lira kaynak aktaracağını ve Emlak Katılım Bankası’yla güçlü maddi destekle çevre dostu konut ve araçların yaygınlaşmasının sağlanacağını açıklayan Bakan Kurum: “Belediyelerimize, çevreyi kirletmeyen, egzoz gazı üretmeyen, vatandaşımızın sağlığına zarar vermeyen elektrikli ve hibrit motorlu araçları hibe edeceğiz, yine bu noktada finansman desteği vereceğiz.” dedi.
GERİ KAZANIM ORANI YÜZDE 22,4 ARTACAK
Sıfır Atık Projesi kapsamında geri kazanım oranının yüzde 22,4’e ulaştığını hatırlatan Bakan Kurum, bu oranı 2022’de yüzde 30’a, 2023’te yüzde 35’e çıkaracaklarını, 2035 yılı için hedeflenen yüzde 60 geri kazanım oranıyla Türk ekonomisine 90 milyar lira katkı sağlayacağını ve 200 bin istihdam rakamına ulaşılacağını söyledi.
DEPOZİTO YÖNETİM SİSTEMİ
Murat Kurum, döngüsel ekonomi ve sıfır atık hareketinin bir diğer uygulaması olan ve bu yıl Kızılcahamam’da pilot çalışması başlatılan, yeniden kullanılabilen ambalajlar için geliştirilmiş Depozito Yönetim Sistemi’nin 81 il 972 ilçede yaygınlaştırılacağını bildirdi. Kurum, halkın sisteme destek vermesi durumunda İstanbul’un yıllık enerji tüketiminin yüzde 10’u kadar enerji tasarrufu, Türkiye’nin günlük petrol tüketiminin iki katı petrolden tasarrufu sağlanacağını kaydetti.
YÜZDE 30 AŞAĞI ÇEKECEĞİZ
Türkiye’deki tüm termik santrallerin atık ısı potansiyelinin hesaplandığını ve 4 milyon konutu ısıtabilecek atık ısının oluştuğunu söyleyen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum:
“Termik santrallerdeki atık ısı potansiyelinin tamamını kullanarak yaklaşık 4 milyon konutun ve 16 milyon vatandaşımızın ısıtma giderlerini yüzde 30 daha aşağı çekeceğiz. 6 ay içerisinde, Isıtmada Yeşil Dönüşüm Strateji Belgemizi yayınlayacak, atık ısının yeniden kullanımına özel olarak planladığımız yatırımlarımızı milletimizle paylaşacağız. Bugün, Manisa Soma Termik Santrali, 5 kilometre uzaklıktaki 10 bin konutu bu yöntemle ısıtmaktadır.” açıklamalarında bulundu.
3 BİN KİLOMETRE BİSİKLET YOLU
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Kurum, şehir içi yeşil alanlar ve korunan alan büyüklükleriyle ilgili alınan kararları:
“Afetlere karşı en etkin yöntem olmasının yanında hava kirliliğiyle mücadelede de çok önemli görevler üstlenen korunan alanlarımızı ve şehir içi yeşil alanlarımızı arttıracağız. 2018 yılında ülkemizin yüzölçümünün yüzde 9’u seviyesinde olan korunan alan büyüklüğümüzü yüzde 11,91’e ulaştırdık. Bu büyüklüğü kademeli olarak bu yılın sonuna kadar yüzde 13,8’e, 2023 yılında OECD ortalaması olan yüzde 17’ye yükselteceğiz.
Millet bahçeleriyle ortaya koyduğumuz 81 milyon metrekare yeşil alan hedefimizi Cumhuriyetimizin 100. yılında tamamlayacağız. Sağlıklı yaşamın olmazsa olmazı hâline gelen bisiklet kullanımını arttıracağız. 2023 yılına kadar ülkemizin her noktasına ulaşacak toplam 3 bin kilometre bisiklet yolu ve Türkiye bisiklet ağını tamamlayacağız.” ifadeleriyle açıkladı.
YENİ BİNALARDA ASGARİ ENERJİ PERFORMANSI C’DEN B’YE YÜKSELTİLİYOR
Enerji tüketiminin yüzde 30’unun konutlarda kullanıldığını belirten Bakan Murat Kurum, yeni yapılan binalarda asgari enerji performansının da yükseltileceğini bildirdi. Bakan Kurum: “Enerji verimliliği normal binalara göre çok yüksek olan ve yenilenebilir enerji kullanan; şehircilik literatüründeki adıyla ‘Neredeyse Sıfır Enerjili Bina’ konseptine aşamalı olarak geçeceğiz. Bu amaçla; Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’nde yeni bir düzenlemeye gideceğiz. Buna göre 2023 yılından itibaren; yeni yapılacak olan 5 bin metrekareden büyük binalarda hâlen en az ‘C’ olması gereken asgari Enerji Performansı’nı ‘B’ye yükselteceğiz.” dedi.
SULARDA YÜZDE 25 TASARRUF SAĞLANACAK
Konutlarda kullanılan suyun daha tasarruflu tüketilmesi amacıyla sıhhi tesisat projelerinde lavabo musluk debilerini sınırlandıracaklarını da açıklayan Bakan Murat Kurum, “Böylece lavabolarda kullanılacak sudan yaklaşık yüzde 25 tasarruf elde edeceğiz.” diye konuştu.
2022’DE 50 BİN GENÇ İSTİHDAM EDİLECEK
2021 yılında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının ve belediyelerin teknik şartnamelerinde yapılan değişiklikle genç istihdam seferberliğini başlattıklarını da anımsatan Bakan Kurum, “25 bin gencimiz bu proje kapsamında göreve başladı. 2022 yılı ise istihdam hedefimizi 2 katına çıkararak 50 bine yükseltmiş durumdayız. Yeşil Kalkınmanın lider ülkesi Türkiye hedefimiz doğrultusunda tüm sektörlerde yeni yüz binlerce istihdam sağlayacağız.” bilgisini verdi.
SONUÇ BİLDİRGESİ
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un 2022-2023 hedefleri sonrası ortaya çıkan Sonuç Bildirgesini kamuoyuna açıkladı.
MADDE 1: İKLİM DEĞİŞİKLİĞİYLE MÜCADELE KAPSAMINDA; SERA GAZI
AZALTIM, UYUM FAALİYETLERİ, YASAL DÜZENLEME VE AFET ÖNLEME ÇALIŞMALARIMIZA
ÖNCELİK VERECEĞİZ.
Son yıllarda ülkemizi sel, fırtına, taşkın ve yangınlarla
derinden etkileyen iklim değişikliğiyle mücadelemize hizmet edecek, ülkemizin
en çok ihtiyaç duyduğu çalışmalardan biri olan İklim Kanunu’na altlık
oluşturacak hazırlıklarımızı 6 ay içerisinde tamamlayacağız.
Yine aynı hedeflerle ülkemizin, daha temiz bir dünya için
teminat olarak gösterdiği eylemleri içeren 2030 ulusal katkı beyanımızı bu yıl
bitmeden güncelleyeceğiz.
İklim kriziyle etkin mücadele için geliştireceğimiz Türkiye
Ulusal İklim Portalı’yla 81 şehrimizin tamamında, tüm doğal alanlar ve şehir
merkezlerinde iklim uyarı sistemleri kuracağız.
Bu sistemle olası afet alanlarına yakın yerlerde yaşayan
vatandaşlarımızın can ve mal güvenliğini sağlayacağız.
MADDE 2: İKLİM DEĞİŞİKLİĞİYLE MÜCADELE KAPSAMINDA;
ŞEHİRLERİMİZE YEŞİL FİNANSMAN İMKANLARINI ARTIRACAĞIZ.
İller Bankasıyla belediyelerimizin iklim dostu projelerine
37 milyar lira kaynak aktaracak, Emlak Katılım Bankası’yla vereceğimiz güçlü
bir maddi destekle çevre dostu konut ve araçların yaygınlaşmasını sağlamak için
yerel yönetimleri ve vatandaşlarımızı teşvik edeceğiz. Belediyelerimize çevreyi
kirletmeyen, egzoz gazı üretmeyen, vatandaşımızın sağlığına zarar vermeyen
elektrikli ve hibrit motorlu araçları hibe edeceğiz, yine bu noktada finansman
desteği vereceğiz.
Hava Emisyon Yönetim Portalı kapsamında 8 bin sanayi
tesisinin 20 bin bacasını kayıt altına aldık, anlık olarak izliyoruz. Bu
sistemle; kirletenden elde edilen gelirleri, temiz üretim teknolojilerini
kullanan sanayi tesislerine teşvik olarak vereceğiz.
Tarımda ve enerjide yeşil kalkınma adına; yeşil alan üreten,
sürdürülebilir tarım yapan vatandaşlarımızı ve temiz enerji yatırımı planlayan
yatırımcılarımızı 50 milyon metrekare hazine taşınmazıyla destekleyeceğiz.
Yine yeşil yatırımcıyı desteklemek adına yerli ve millî
akıllı şehir ürünlerimizi ulusal ve uluslararası alıcılarla buluşturan Akıllı
şehir Dijital Expo buluşmasını gerçekleştireceğiz. Akıllı ürün pazarı olarak
nitelendirebileceğimiz Dijital Expo’yu 365 gün çalıştırarak yeşil
yatırımcımızın iş yapmasını, kazanmasını sağlayacağız.
Ülkemize ait kaynaklarımızın doğru ve verimli kullanımını
sağlamak için yeşil yatırıma hazır arazi üretimi yapacak olan Yenilenebilir
Enerji Yatırım Portalımızı bu yıl içerisinde tamamlayacağız.
MADDE 3: DÖNÜŞÜMÜ VE TASARRUFU ESAS ALAN; TÜM
SEKTÖRLERİMİZDE YENİDEN KULLANIMI HÂKİM KILACAK DÖNGÜSEL EKONOMİ MODELİNE
GEÇECEĞİZ.
Döngüsel ekonomi ulusal eylem planını 2022 yılında
tamamlayacağız. Tekstilden plastiğe, inşaattan imalat sanayisine kadar onlarca
farklı sektörde analizlerimizi tamamlayacak, döngüsel ekonomi eylemlerimizi
titizlikle gerçekleştireceğiz.
Döngüsel Ekonomi Modelinin olmazsa olmazı Sayın Emine
Erdoğan Hanımefendi’nin himayelerinde başlatılan ve Bakanlığımızın yürüttüğü
Sıfır Atık Hareketidir.
Sıfır atık uygulamalarının tüm sektörlerde yaygınlaşması
için, gerekli destekleri arttıracağız. Böylelikle Sıfır Atık kapsamında yüzde
22,4’e ulaştırdığımız geri kazanım oranımızı 2022’de yüzde 30’a, 2023’te yüzde
35’e çıkaracağız.
2035 yılı için hedeflediğimiz yüzde 60 geri kazanım
oranıyla, ekonomimize 90 milyar lira katkı sağlayacak, 200 bin istihdam
rakamına ulaşacağız.
Döngüsel ekonomi ve sıfır atık hareketinin bir diğer
uygulaması olan ve bu yıl Kızılcahamam’da pilot çalışmasını başlattığımız,
yeniden kullanılabilen ambalajlarımız için geliştirdiğimiz Depozito Yönetim
Sistemini 81 il 972 ilçemize yaygınlaştıracağız. Vatandaşımızın sisteme tam
desteğini aldığımızda ülkemizde İstanbul’un yıllık enerji tüketiminin yüzde
10’u kadar (40 milyar kwh- 441 milyon kWh) enerji tasarrufu, Türkiye’nin günlük
petrol tüketiminin iki katı petrolden tasarruf edeceğiz. (650 bin varil, 1,25
Milyon varil)
Yine bu eylem planı kapsamında Tek Kullanımlık Plastiklerin
kullanımını azaltacağız. Plastik atıkların geri dönüştürülmesi için
geliştirdiğimiz yeni eylemleri kararlılıkla hayata geçireceğiz.
Atık su arıtma tesislerimizi, gelir getiren ekonomik bir
kaynağa dönüştürecek adımları atacağız. Atık su arıtma tesislerimizi, bir yeşil
teknoloji ürünü olan biyorafineri tesislerine dönüştüreceğiz. Böylece işletme
maliyetlerimizi büyük oranda düşürecek, atık suyun yeniden kullanımını
arttıracağız. Bunlarla da yetinmeyip, atık sudan hidrolik enerji, arıtma
çamurundan biyogaz elde edeceğiz ve vatandaşımızın hizmetine vereceğiz.
MADDE 4: ÇEVRE ETİKETİ SİSTEMİNİ YAYGINLAŞTIRACAK, ÇEVRE
DOSTU ÜRÜN VE HİZMET SEKTÖRLERİNDE REKABET GÜCÜMÜZÜ ARTIRACAĞIZ.
Şu anda seramik, tekstil, temizlik kâğıdı, bulaşık
deterjanı, turistik konaklama tesisleri, kozmetik ve cam gibi 7 ürün ve hizmet
kolunda yürüttüğümüz Çevre Etiketi Sistemini 2023 yılında en az 12 sektöre
çıkaracak ve çevre dostu sanayilerimizin rekabet gücünü arttıracağız.
MADDE 5: İKLİM DOSTU YEŞİL BİNALARIN YAPIMI ÖNCELİKLENDİRİLECEK
VE TEŞVİK EDİLECEK.
Bakanlığımızın ve özel sektörün tüm inşa çalışmalarında
üretilecek yapılar; çevreye saygılı, doğa dostu teknolojilerle donatılacak.
Kentsel dönüşüm, kentsel yenileme ve sosyal konut projelerinde tüm ev ve
işyerleri sıfır atık uyumlu, enerji ve su verimli yapılar olacak.
TOKİ Başkanlığımızla yeşil çatı uygulamaları, akıllı atık ve
su sistemleri, güneş enerjisi panelleriyle; iklim dostu, sıfır atık uyumlu ve
yatay mimariyi esas alan çevre dostu toplam 150 bin sosyal konutumuzu
tamamlayacağız.
Yine önümüzdeki iki yıl içerisinde 600 bin konutun
dönüşümünü iklim dostu uygulamalarla gerçekleştireceğiz.
45 ilimizde bulunan 80 tarihî kent merkezimizi ihya edecek
projelerimizi, sokak güzelleştirme çalışmalarımızı 2022 yılında tamamlayacağız.
Tüm bu merkezlerde araç girişini sınırlandıracak, kömür
kullanımını kısıtlayacağız. Vatandaşlarımızın, havası, suyu temizlenmiş, doğal
alanları korunmuş bu tarih, medeniyet ve kültür akslarından sağlıklı bir
şekilde istifade etmesini sağlayacağız.
Şehir içinde kalmış ve çevre kirliliğine sebep olan sanayi
alanlarını yeni yerlerine taşımaya devam edeceğiz. Bu kapsamda 11 farklı
projede 7 bin 450 sıfır atık sanayi dükkânı inşa edeceğiz.
Enerji tüketiminin yüzde 30’undan evlerimiz sorumludur.
Enerji verimliliği normal binalara göre çok yüksek olan ve yenilenebilir enerji
kullanan; şehircilik literatüründeki adıyla “Neredeyse Sıfır Enerjili Bina”
konseptine aşamalı olarak geçeceğiz. Bu amaçla; Binalarda Enerji Performansı
Yönetmeliği’nde yeni bir düzenlemeye gideceğiz. Buna göre 2023 yılından itibaren;
yeni yapılacak olan 5 bin metrekareden büyük binalarda hâlen en az “C” olması
gereken asgari Enerji Performansı’nı “B” ye yükselteceğiz.
En az yüzde 5 oranında yenilenebilir enerji kullanımını
zorunlu hâle getireceğiz. Bu zorunluluğu, 2025 yılından itibaren 2 bin
metrekare üzeri binalara da yaygınlaştıracak, bu binalarda da yenilenebilir
enerji kullanım oranını yüzde 10’a çıkaracağız. Böylece ilk etapta yeni
yapılacak binaların enerji performansında yaklaşık yüzde 25 iyileştirme
sağlayacağız. Projemiz hayata geçtiğinde; ülkemizin enerji ithalatını yıllık 5
milyar lira azaltacağız.
Yerli ve Millî Yeşil Bina Sertifikası’nı 2022 yılı içinde
hayata geçireceğiz. Ruhsat aşamasında sunulan mimari projelerde; Sıfır Atık
Yönetmeliği kapsamındaki biriktirme ekipmanlarını, geçici atık depolama
alanlarının yerlerinin gösterilmesini zorunlu hâle getireceğiz.
Yeni yapılacak binalarda karbon üretmeyen yeşil yapı
malzemelerinin, enerji tasarruflu, çevreye duyarlı ürünlerin kullanımının
yaygınlaştırılması için yeni birim fiyatlarımızı belirledik.
Türkiye Kamu Binalarında Enerji Verimliliği Projesi
kapsamında okul, hastane, idari bina, üniversite kampüslerinden oluşan kamu
binalarında enerji verimliliği projelerimizi hayata geçiriyoruz. 2025 yılı
sonunda bu projeyle 700 kamu binamızda minimum yüzde 20 enerji verimliliği,
enerji tüketimlerinde en az yüzde 70 azalmayı başaracağız. Bu projeyle; tüm
kamu binalarımız için enerji verimliliği projeleri geliştireceğiz.
Eskiler “damlaya damlaya göl olur” diyordu. Şimdilerde ise
bizler maalesef “damlaya damlaya yok olur” aşamasına gelmiş bulunuyoruz. Bu
sebeple; binalarımızda kullandığımız suyun daha tasarruflu tüketilmesi
amacıyla; sıhhi tesisat projelerinde lavabo musluk debilerini
sınırlandıracağız. Böylece lavabolarda kullanılacak sudan yaklaşık yüzde 25
tasarruf elde edeceğiz. Yine peyzaj projelerinde suyumuzdan tasarruf etmek
için; damla sulama gibi yöntemlerin kullanılmasını, az su isteyen bitkilerin
seçilmesini zorunlu hale getireceğiz.
MADDE 6: DÖNGÜSEL EKONOMİ KAPSAMINDA SANAYİ TESİSLERİMİZDEN
ÇIKAN ATIK ISIYI GERİ KAZANACAK; EVLERİMİZİN, İŞYERLERİMİZİN ISITMA KAYNAĞI
OLARAK YENİDEN KULLANACAĞIZ.
Bu yeni uygulamamızla, vatandaşlarımızın ısıtma giderlerini
yüzde 30 oranında düşüreceğiz. Ülkemizdeki tüm termik santrallerin atık ısı
potansiyelini hesapladığımızda, 4 milyon konutu ısıtabilecek atık ısıyla
karşılaşıyoruz. Bugün, Manisa Soma Termik Santrali, 5 kilometre uzaklıktaki 10
bin konutu bu yöntemle ısıtmaktadır.
Biz termik santrallerdeki atık ısı potansiyelinin tamamını
kullanarak, yaklaşık 16 milyon vatandaşımızın ısıtma giderlerini yüzde 30 daha
aşağı çekeceğiz. 6 ay içerisinde, Isıtmada Yeşil Dönüşüm Strateji Belgesini
yayınlayacak, atık ısının yeniden kullanımına özel olarak planladığımız ve
enerji tasarrufu sağlayacak yatırımlarımızı milletimizle paylaşacağız.
MADDE 7: HAVA KİRLİLİĞİNİ AZALTACAK, “İKLİM DOSTU KARBON
NÖTR ŞEHİR PROJESİ”Nİ HAYATA GEÇİRECEK, ÜLKEMİZİN BELİRLİ NOKTALARINDA DÜŞÜK EMİSYON
BÖLGELERİ OLUŞTURACAĞIZ.
Bu hedeflerin tamamını, sistemli bir şekilde gerçekleştirmek
için İklim Dostu Karbon Nötr Şehirler Projesi’ni başlatacağız. 1 yıl içerisinde
81 ilimiz için mevcut karbon salınım ve tutulum envanterini ortaya koyacağız.
Her bir şehrimizde; insanımızın sağlığını etkileyen zararlı gazların
miktarlarını ve yayılım alanlarını hesaplayacağız. Üretilen bu zararlı
maddeleri emecek yutak alanlarımızı artıracak, fosil yakıt tüketen araç
kullanımını azaltacak, mikromobiliteyi, bisiklet ve scooter kullanımını ve benzer
çevreci yatırımlarımızı arttıracağız.
ŞEHİRLERİMİZDE, “DÜŞÜK EMİSYON BÖLGELERİ” OLUŞTURACAĞIZ.
Ülkemizin farklı noktalarında belirleyeceğimiz bu
bölgelerde, sıfır emisyonlu araçlar olan hibrit, elektrikli otomobiller ve TOGG
dışında; hava kirliliğine sebep olan araçların girişine kontrollü bir şekilde
izin vereceğiz. İnsanımızın sağlığını tehdit eden hava kirliliğiyle
mücadelemizde yeni bir sayfa daha açmış olacağız.
Yerli ve millî NEFES Yazılımı’nı devreye alacağız. 81
şehrimizin dijital ikizleri üzerinden hava kalitesi değerlerini tespit
edeceğiz. Bu yazılımımızla 84 milyon vatandaşımız, sabah evden çıkmadan
şehrinde kullanacağı güzergâhtaki hava kirlilik durumunu anlık olarak
görebilecek ve bir güzergâh tercihi yapma imkânına kavuşacak.
Afetlere karşı en etkin yöntem olmasının yanında hava
kirliliğiyle mücadelede de çok önemli görevler üstlenen korunan alanlarımızı ve
şehir içi yeşil alanlarımızı arttıracağız. 2018 yılında ülkemizin yüzölçümünün
yüzde 9’u seviyesinde olan korunan alan büyüklüğümüzü yüzde 11,91’e ulaştırdık.
Bu büyüklüğü kademeli olarak 2022 yılı sonuna kadar yüzde
13,8’e; 2023 yılında OECD ortalaması olan yüzde 17’ye yükselteceğiz.
Millet bahçeleriyle ortaya koyduğumuz 81 milyon metrekare
yeşil alan hedefimizi; Cumhuriyeti’mizin 100. yılında tamamlayacağız. Sağlıklı
yaşamın olmazsa olmazı hâline gelen bisiklet kullanımını arttıracağız. 2023
yılına kadar ülkemizin her noktasına ulaşacak toplam 3 bin kilometre bisiklet
yolu, 3 bin kilometre yeşil yürüyüş yolu, 60 kilometre çevre dostu sokak ve 60
bin metrekare gürültü bariyerinin yapımını tamamlayacağız.
MADDE 8: ÜLKEMİZDEKİ TÜM KİRLİLİKLE MÜCADELE EYLEMLERİ TEK
MERKEZDEN YÖNETİLECEK.
Bakanlık olarak hava, su, deniz kirliliğiyle 7 gün 24 saat
mücadele ediyoruz. 360 noktadan havamızı, 423 noktadan denizlerimizi,
akarsularımızı anlık olarak izliyoruz. Aykırı bir durumda hemen ekiplerimizle
müdahale ediyoruz.
Bundan böyle tüm kirletici kaynaklarla; hava, deniz, su ve
toprak gibi tüm alıcı ortamların verilerini Sürekli İzleme Merkezinde toplayacağız,
tüm mücadele süreçlerini buradan yöneteceğiz. Yine sahadaki en etkin
uygulamamız olan Mobil Atık Takip Sistemlerimizle tüm atık gruplarını hem
yerinde hem de online olarak izleyeceğiz. Atık izleme sistemi sayesinde, tüm
atıkların çevre ve insan sağlığına risk oluşturmayacak şekilde işlenmesi,
böylece atıkların ekonomiye kazandırılmasını da temin edeceğiz.
İzlemeler gibi, çevre denetimlerinin de tek merkezden
yönetilmesi için sürekli denetim merkezimizi kuracağız. Denetimlerde
kullanacağımız yeşil teknoloji ürünü olan yerli ve milli uzaktan algılama
sistemleri, uydu ve radarlar sayesinde çevreye olumsuz etkileri yüksek olan
tesisleri çok hızlı bir şekilde tespit edecek, daha sık denetlenmesini
sağlayacağız.
MADDE 9: YEŞİL KALKINMA HEDEFİNE DAİR TÜM PROJELERİMİZDE
GENÇLERİMİZE ÖNCELİK VEREREK, TÜM SEKTÖRLERDE YEŞİL İSTİHDAMI ARTIRACAĞIZ.
2021 yılında bakanlığımızın ve belediyelerimizin teknik
şartnamelerinde yaptığımız değişiklikle genç istihdam seferberliğimizi
başlattık. 25 bin gencimiz bu proje kapsamında göreve başladı. 2022 yılı ise
istihdam hedefimizi 50 bine yükseltmiş durumdayız. Yeşil Kalkınmanın lider
ülkesi Türkiye hedefimiz doğrultusunda tüm sektörlerde yeni yüz binlerce
istihdam sağlayacağız.
Gençlerimize yönelik olarak 209 üniversitemizden 20 bin
iklim elçisi belirleyecek ve iklim değişikliğiyle mücadelemizi öğrencilerimizle
birlikte gerçekleştireceğiz.
Gençlerimizin doğa koruma faaliyetlerine katılımlarının
sağlanması için; iklim değişikliği tabanlı oyun altyapısı oluşturacağız.
Gençlerin ortak evimiz dünyaya faydalı oyun yazılımları
üretmelerinin önünü sonuna kadar açacağız, bakanlık olarak bu yazılımlara
finans desteği vereceğiz.
Dost ve kardeş Azerbaycan ile yürüttüğümüz akıllı şehir iş
birliğini; Türk Devletleri Teşkilatı, Türk Dünyası Belediyeler Birliği ile
genişleteceğiz. Bu zirve öncesinde; gençlerimizin ve genç girişimcilere yatırım
yapacak melek yatırımcıların ilgisini çekecek İklim Hackathon’unu
düzenleyeceğiz. Bu etkinlik vesilesiyle gençlerimize, Yeşil Kalkınma’nın en
önemli enstrümanı olan iş geliştirme, tasarım ve kodlamaya dair geliştirdikleri
projeleri hayata geçirme fırsatı sunacağız.
MADDE 10: DOĞAL AFETLERLE MÜCADELE İÇİN SÜRDÜRÜLEBİLİR ARAZİ
YÖNETİM MODELİNE GEÇECEĞİZ.
Ülkemizde obrukların en çok görüldüğü Konya-Karaman
bölgesinde uygulaması başlatılan Sürdürülebilir Arazi Yönetimi (SAY) Projesi
kapsamında; toprak altı ve damla sulama sistemlerini ülkemizin tamamında
uygulayacağız.
Sel ve taşkın dünyanın hemen her yerinde olduğu gibi
ülkemizde de kolayca afete dönüşerek büyük mal ve can kaybına neden olan bir
doğal tehlikedir. Selin oluşumu ve afete dönüşmesi; şiddetli yağışlarla
birlikte, toprak yapısı, bitki örtüsü ve insanların çeşitli etkinlikleriyle
doğrudan ilişkilidir.
Sel ve taşkınlarla en etkin mücadele ise, yukarı havzalarda
yapılacak sel ve erozyon kontrolüdür.
Selin şehre ulaşmasını engellemek, can ve mal kaybını
engellemek için; sellerin başladığı havzalarda, 17 sel kontrol projesi
hazırlamış durumdayız. Yine 6 ayrı sel projemizi de vatandaşlarımızı
kaybettiğimiz Kastamonu Bozkurt ilçesini korumak için tamamladık. Bu
çalışmamızı da ülkemizin sel, taşkın ve heyelan riski taşıyan tüm
havzalarımızda uygulayacağız.
Yine bu hedefle 6 bölgede başlatılan ağaçlandırma ve erozyon
kontrol projesini, ülkemizin erozyon riski altındaki tüm bölgelerinde
yaygınlaştıracağız.
MADDE 11: YEŞİL KALKINMA DEVRİMİ’NİN VATANDAŞLARIMIZA,
GELECEK NESİLLERİMİZE ANLATILMASI İÇİN EĞİTİM, FARKINDALIK VE KAPASİTE GELİŞTİRMEYİ
YAYGINLAŞTIRACAĞIZ.
Cumhuriyetimizin 100. yılına giderken, bakanlıklarımızla,
üniversitelerimizle, belediyelerimizle, sivil toplumla 10 milyon vatandaşımıza
çevre, iklim ve yeşil kalkınma eğitimi vereceğiz.
Bunların yanında; özellikle gençlere ve çocuklarımıza
yönelik iklim dostu projelerimizle, kitap, dergi, film, sıfır atık ve iklim
müzesi, dijital çevre ve çocuk akademisi, mobil uygulama, sosyal medya
çalışmaları ve etkinliklerle 84 milyon vatandaşımızın Yeşil Kalkınma’yı
tanımasını ve katkı sunmasını sağlayacağız.