Şubat ayına girilmesiyle beraber gündemde yer alan konulardan birisi olan cemre düşmesi olayı hakkındaki araştırmalar son günlerde arttı. Halk arasında birer hafta arayla düştüğü ifade edilen cemrenin ne olduğu ve hangi tarihlerde düşeceği pek çok insanın merak ettiği konuların başında geliyor. Üç ayrı tarihte düşen ve baharı müjdeleyen cemrenin bu yıl hangi tarihte düşeceği merak ediliyor. Peki 2023 cemre düştü mü, ne zaman düşüyor? İlk cemre ayın kaçında düşecek?
Her sene 20 Şubat gününden başlayarak birer hafta arayla önce havaya, sonra suya en son ise toprağa düştüğü rivayet edilen cemrenin düşme tarihleri şu şekilde:
İlk cemre (hava): 19-20 Şubat 2023
İkinci cemre (su): 27 Şubat 2023
Üçüncü cemre (toprak): 6 Mart 2023
Cemre, İlkbahar başlangıcında yedişer gün arayla; önce havada sonra su ve toprakta oluştuğu sanılan sıcaklık artışı. Arapça olan sözcük kor durumunda ateş anlamına gelir. Mina Vadisi'nde Arafat'tan gelen hacıların attıkları taşlarla oluşan yığınlara da "cemre" adı verilir.
Türk ve Altay halk kültüründe ve mitolojisinde İmre (İmere veya Emire) adı verilen cinin neden olduğuna inanılır. İlkbaharda görünüp titrek ışıklar saçarak göğe yükselir. Sonra buzların üzerine düşerek onları eritir.
Oradan da yere girer. Bundan sonra ısınmış topraktan buhar yükselir. Emire baharın gelişini temsil eder. Bulgarlarda Zemire olarak yer alır. Anadolu Türkçesindeki Arapçadan gelme Cemre sözcüğünün aslında bu adın benzetme yoluyla değişmiş hali olduğu söylenebilir.
İlk cemre havaya ve yedişer gün arayla da suya ve toprağa düşer. Zemre ise Kumuk Türkçesinde nem, buhar gibi anlamlara gelir. Tasavvuftaki kor ve ateş kavramlarının mecazi anlamları vardır. Temizlenmeyi ve yeniden doğuşu temsil eden ateş aşk kavramının yakıcılığıyla da yakından ilgilidir.
Azerbaycan Türklerinin yaratılışla ilgili eski inançlarından kaynaklanan ve Nevruz Bayramından önce, yılın son çarşamba gününde yapılan "boz ayın dört çarşambası", uygulamasını ifade eden "Cemle" sözcüğü de "Cemre" ile aynı kelimedir.
Buradaki "Cemle" de köken olarak "İmir, İmere, Emire" sözcükleriyle bağlantılıdır. Celal Beydili'ne göre; bazı sözlüklerde gösterildiği gibi, Arap dilinden geldiğini söylemek doğru değildir.