Tavukçuluk sektöründe yaşanan fiyat artışı, yumurtadan tavuğa geçti. Sektör temsilcilerinden alınan bilgilere göre yumurta tavukçuluğuna yönelik talebin artması tavuk eti üretimini ve fiyatlarını etkiledi. Dolayısıyla tavuk fiyatları, piyasanın önde gelen 10 tavuk üreticisinin iki dudağının arasından çıkacak sözlere bağlı.
Yumurta fiyatı düştü tavuk fiyatı arttı
Akşam’da yer alan habere göre; Türkiye, dünyanın 10. büyük yumurta üreticisi olmasına rağmen, yumurta fiyatları düşerken, beyaz et fiyatlarının tırmanması yeni bir tartışma başlattı. Sektör temsilcilerine göre, tavukçuluğa olan talebin artması, üretimdeki azalma, artan maliyetler ve yeterli rekabetin olmaması gibi faktörler, tavuk eti fiyatlarını son bir yılda %220 artırdı. Ancak yumurta fiyatlarında tam tersi bir durum söz konusu. Aralık ayında 30'lu koli yumurta 120 liraya kadar yükselirken, şu anda üretim fazlası nedeniyle 79 liradan satılıyor.
Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Osman Yardımcı, ortaya çıkan tabloyu değerlendirerek, "Şu anda tavuk fiyatları altından daha pahalı. Eskiden sektörde rekabet vardı. Şu anda yok. 10 tane tavukçucu var, istedikleri zaman zam yapıyorlar. Beyaz ete 5 ayda ortalama 172 lira zam geldi" şeklinde konuştu. Geçen sene kanat fiyatlarının fazla pahalı olmadığını hatırlatan Yardımcı, "Onun nedeni de yangınlar. Antalya ve birçok ilde mangal yakmak yasaklandı. Bu yıl mangala izin verilirse yeni zam kapıda" diye ekledi.
Fiyatların düşmesinin nedeni plansız üretim
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Başkanı İbrahim Afyon, yumurta fiyatlarının düşmesinin ardındaki ana nedeni "plansız üretim" olarak açıkladı. Afyon'a göre, talepteki dengesizlik ve arz yönetimindeki zorluklar, üreticilerin maliyetlerini karşılayamamasına yol açıyor. Bununla birlikte, bahçe tavukçuluğundaki artışın da yumurta üretiminde fazlalık yaşanmasına sebep olduğunu belirtti. Ayrıca, tavuk sürülerinin gençleştirilmesiyle de fiyatlarda düşüş yaşandığını ekledi ve sektörde bunun "mayıs çukuru" olarak adlandırıldığını söyledi.
Yumurta Üreticileri Ürünleri Sanayicileri Derneği (YÜSAD) Başkanı Metin Akman ise yumurta fiyatlarının mevcut düşük seviyelerde olduğunu vurguladı. Akman'a göre, ihracatta yaşanan sıkıntılar, özellikle Süveyş Kanalı'nın kapanması veya kısıtlanması gibi faktörler, iç piyasada arz fazlasına neden oluyor. Bu durumda talebin düşmesiyle arzın artması, fiyatları hızla düşürüyor. Ancak Akman, yılın ikinci yarısında yumurta fiyatlarının arzın azalmasıyla birlikte hızla yükseleceğini ve piyasanın yeni bir dengeye kavuşacağını belirtti. Piliç fiyatları konusunda ise Akman, "Arz ve talep dengelendiğinde fiyatların gevşeyeceğini" ifade etti.
Cezanın üç katını çıkarıyorlar
Ticaret Bakanlığı, tavuk etindeki durumun ardından yıllık 400 bin tona ulaşan tavuk eti ihracatını 80 bin tona indirerek sınırlamıştı. Ayrıca, tavuk eti üreticisi 8 firma hakkında fahiş fiyat uygulaması nedeniyle ceza kesilmişti. Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Osman Yardımcı, kesilen cezaları değerlendirirken, "Piyasa şu anda alım gücünden dolayı durgun. Fiyatlar yüksek, bakanlık denetledi, ceza kesti. Ceza kesmek onlara bir ödül. 1'er, 2'şer lira zam koyuyorlar, o cezanın üç katını çıkartıyorlar" şeklinde konuştu.
Türkiye'de kişi başına düşen tavuk eti tüketimi 2000 yılında 10.2 kg iken 2022'de 21.2 kg'ye yükselerek iki katına çıktı. 2025'te ise tüketimin 30 kg seviyelerine ulaşması bekleniyor. Ancak, üretim tüketimle aynı oranda artmıyor. Yıllık üretimde yüzde 10'luk bir artışla yılda ortalama 2.3 milyon ton tavuk eti üretiliyor.