İran, Şanghay İşbirliği Örgütü’ne tam üye olarak kabul edildi Cumhurbaşkanlığı makamı tarafından yapılan açıklamaya göre İran, Şanghay İşbirliği Örgütüne (ŞİÖ) tam üye olarak kabul edildi. İran'ın katılmasıyla beraber örgütün üye sayısı 9'a çıktı. ŞİÖ, NATO’ya alternatif olarak kuruluyor. Tacikistan’ın başkenti Duşanbe’de gerçekleşen Şangay İşbirliği Örgütü toplantısında ilginç bir karar çıktı. Yıllardır örgüte üye olmak için müracaat eden İran’ın talebinin kabul edildiği ve tam üyelik statüsünü kazandığı ilan edildi İran’ın yeni Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Tacikistan'ın başkenti Duşanbe'de düzenlenen ŞİÖ 21. Devlet Başkanları Zirvesi'nde bu bilgiyi açıkladı. Doğu Bloku’nun silahlı kanadı olan Varşova Paktı’nın dağılmasından sonra ayakta kalan tek silahlı örgüt olan NATO’ya karşı yıllardır alternatif oluşumlar kurmaya çalışan Rusya ve Çin, Şangay İşbirliği Örgütü’nü kurarak eski Varşova Paktı üyeleri ile komşularını bu yapıya üye yapmaya çalışıyor.
ÇİN ÇIKARLARI DOĞRULTUSUNDA YÖNLENDİRMEYİ HEDEFLİYOR
Suriye’de Rusya ile ortak olan İran, aynı ortaklığı Çin ile de yürütmeye çalışıyor. Özellikle Afganistan ve Pakistan’daki Şii topumu domine etme gücüne sahip olan İran, bu yapıları Çin çıkarları doğrultusunda da yönlendirmeyi hedefliyor. Ancak özellikle Pakistan şiileri, İran’daki Ayetullahlardan çok Irak’ın Necef kentinde bulunan Ayetullah Sistani, Essadr ve diğer Ayetullah uzmalara bağlı olduğu biliniyor. Afganistan’daki Hazara Türkleri ise daha çok İran’ın etkisinde bulunuyor. Doğu'nun NATO'su olarak nitelendirilen ŞİÖ'nün üye sayısı 9'a çıktı Türkiye'nin "diyalog ortağı" olarak yer aldığı ŞİÖ, ilk olarak Şangay Beşlisi adıyla 1996'da Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan temsilcilerinin Çin'in Şangay kentinde bir araya gelerek Sınır Bölgelerinde Askeri Güvenin Derinleştirilmesi Anlaşması'nı imzalamasıyla kuruldu. 2001'de Özbekistan'ın da katılımıyla üye sayısı 6'ya çıkan Şangay Beşlisi'nin adı Şangay İşbirliği Örgütü olarak değişti. Pakistan ve Hindistan da daha sonra tam üye olarak örgüte kabul edildi. 2005'te ŞİÖ'ye gözlemci olarak kabul edilen İran'ın tam üyeliğinin onaylanmasıyla örgütün üye sayısı 9'a çıktı. Doğu'nun NATO'su olarak nitelendirilen ŞİÖ, üye ülkeler arasında askeri, ekonomik ve kültürel iş birliğini sağlamayı ve özellikle güvenlik konusunda ortaklıklar geliştirmeyi amaçlıyor.