Ayhan Işık Kimdir?
Yeşilçam’ın Taçsız Kralı Ayhan Işık, ölümünün 42. Yılında anılıyor. İşte Ayhan Işık filmleri ve kariyeri hakkında merak edilenler...
Yeşilçam’ın unutulmaz jönü Ayhan Işık’ın aramızdan ayrılışının 42. Yıl dönümü. Ayhan Işık; Belgin Doruk ile yakaladığı uyumla, Türkan Şoray ile rol aldığı filmlerle, Sadri Alışık ile dostluğuyla, oyunculuğu ve sanatçı kişiliği ile Türk halkının hafızasında özel bir yer edindi. İşte Yeşilçam’ın Taçsız Kralı’nın hayatına dair bilgiler...
Ayhan Işık 5 Mayıs 1929 tarihinde İzmir doğdu. Asıl adı Ayhan Işıyan olan Selanik göçmeni sanatçı, Türk sinema tarihinde Taçsız Kral lakabı ile hafızalarda yer edindi. Verdiği bir röportajında kendisi için “ışıyan ailesinin tekne kazıntısıyım” ifadesini ile 6 çocuklu bir ailenin en küçüğü olduğunu söyledi.
Ayhan Işık, henüz 6 yaşındayken babasını kaybetti. Bu yüzden hem okula gitti hem çalıştı. Boş kaldığı zamanlarda da hep resim yaptı. Resme olan tutkusu onu dergi ve gazete kapak resim çizimlerine yöneltti ve bunu iş olarak yapmaya başladı. Yazları ise şişe ve cam fabrikalarında şişe kontrolörlüğü yaptı.
Lisede, Mahir İz, Salah Birsel, Rıfat Ilgaz gibi isimlerden ders aldı; karikatürist Ferruh Doğan, ressam Semih Balcıoğlu, senarist Safa Önal ile birlikte okudu. Ayhan Işık, bir süre İstanbul Darphanesinde ressamlık yaptı. Işık, 1953’te İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü’nden mezun oldu. Üniversitede Bedri Rahmi Eyüboğlu’ndan dersler aldı. Henüz üniversitedeyken o dönemin tek sinema dergisi olan Yıldız dergisine ressam olarak girdi.
AYHAN IŞIK YEŞİLÇAMDA
Işık, 1951’de arkadaşlarının teşvikiyle İstanbul Film’in Artist yarışmasına katıldı. Bu yarışmada Belgin Doruk ile birinci oldu ve 22 yıl boyunca Doruk ile beraber çalıştı. Bu birincilikten sonra ‘Işıyan’ soyadını ‘Işık’ olarak değiştirdi.
Işık, ilk olarak 1951’de ‘Yavuz Sultan Selim ve Yeniçeri Hasan’ filminde yardımcı rolüyle beyazperde de gözüktü. Ömer Lütfi Akad imzalı “Kanun Namına” filminde oynadı. Bu film ile büyük bir üne kavuştu. Akad ile çalışmaya devam eden Işık, Öldüren Şehir, Kardeş Kurşunu ve İngiliz Kemal Lawrence filmlerinde rol aldı. 1957’de Osman Seden ile birlikte ‘Bir Avuç Toprak’ filmini çekti.
1960’lı yıllarda Ayhan Işık Yeşilçam’a ayak bastı. Otobüs Yolcuları filmi ile beraber Yeşilçam’a girdi. 'Otobüs Yolcuları' filmi yazar Vedat Türkali tarafından kaleme alındı. 1961’de ise Belgin Doruk ile beraber ‘Küçük Hanım’ filminde rol aldı. Bu ikili izleyiciler tarafından çok beğenildi. Bu filmle beraber ‘Taçsız Kral’ olarak anılmaya başladı. ‘Küçük Hanım’ filminden sonra sanatçıya ardı ardına teklifler gelmeye başladı. Edebi eserlerin sinema uyarlamalarında rol alan Işık, 1965’te Kemal Tahir’in ‘Namusum İçin’ ve 1969’da Peyami Safa’nın ‘Cingöz Recai’ romanlarının uyarlamalarında rol aldı. Işık; Memduh Ün, Halit Refiğ, Metin Erksan, Ertem Göreç gibi başarılı yönetmenlerle çalıştı.
Işık, 1970’lerde Yeşilçam’daki plak çıkartma modasına uydu ve 1972’de Münir Nurettin Selçuk’tan klasik Türk müziği dersleri alarak 45’lik bir plak doldurdu. Usta oyuncu o dönem çeşitli reklam filmlerinde de oynadı. 1975’ten sonra oyunculuğun yanında senarist, yapımcı ve yönetmen olarak da sinemada yer aldı.
AYHAN IŞIK HOLLYWOOD’TA
Işık, 1976’da yönetmen koltuğuna oturdu ve Örgüt isimli filmi çekti. Daha sonra İtalyan yapımcılarla çalışmaya başladı. ‘La Mano Che Nutre La Monde’ filminde Klaus Kinski ile başrolü paylaştı. Aynı zamanda ‘La Amanti Del Mostro’ filmini yaptı. Bu filmler Avrupa’da vizyona girdi ama Türkiye’de sansür yüzünden gösterilmedi.
Işık,1958’de Hollywood’a giderek orada bir sene yaşadı. Hollywood’ta kaldığı süre boyunca gözlemledikleri ile ilgili şu sözleri söyledi; "1958'de Hollywood'a gittim. Orada yaklaşık bir yıl boyunca bizim mesleğin ne tür kurallara bağlı olarak yürütüldüğünü gözlemledim. Dışarıda film oyuncularına emekleri karşılığında vadeli senetler vermek gibi tuhaf uygulamalar yoktur, çalışma ve dinlenme saatleri titizlikle kontrol altına alınmıştır. Sendika bütün çalışmaları denetler. Piyasada hak ihlali yaratacak işlerin yapılmasına engel olur.” Bu sözleriyle Yeşilçam’a göre Hollywood'taki çalışma şartlarının çok daha iyi olduğundan bahsetti.
Işık’ın birçok alanda yeteneği olması onun yapımcıların ve senaristlerin ilgi odağı haline getirdi. Dram, romantik komedi, macera, polisiye ve birçok tarz da eserlerde rol aldı. Sanatçı 200’e yakın filmde rol aldı.
YEŞİLÇAM’IN BIÇKIN DELİKANLILARI
Ayhan Işık, 1951’de Sadri Alışık ile bir film setinde tanıştı. ‘Küçük Hanım’ serisi ile ise bu ikilinin dostlukları pekişti. Türk sinemasında bu ikilinin dostlukları örnek olarak gösterildi. Bu ikili ‘Yeşilçam’ın Bıçkın Delikanlıları’ olarak anıldı. Sadri Alışık Kültür Merkezi tarafından uzun yıllar, Ayhan Işık adına özel ödüller verildi.
AYHAN IŞIK NASIL ÖLDÜ?
Ayhan Işık yaşamı boyunca özel hayatını gizli tuttu. Gülşen Işık ile evlendi ve çiftin 1962 yılında Serap isimli kızları oldu. Ayhan Işık’ın kızı Serap ile ilişkisi, beraber fotoğrafları, örnek bir baba-kız ilişkisini yansıttı.
Işık, 1979’da henüz 50 yaşındayken İstanbul Bebek’teki evinin balkonunda dinlenirken güneş çarpması sonucu beyin kanaması geçirdi. Işık, üç gün boyunca yoğun bakımda kaldı fakat kurtarılamadı. Usta sanatçı, 16 Haziran 1979’da hayatını kaybetti.
Ayhan Işık cenaze törenine milyonlar katıldı. Sanat camiasından bir sürü insan katıldı. Cenazesi Şişli Camii’sinden kaldırıldı ve Zincirli Kuyu Mezarlığı’nda toprağa verildi. Camii’nin avlusu Işık’ın sevenleri ve oyuncu dostları ile doldu taştı.
Ayhan Işık Filmleri;
200’den fazla filmde rol alan sanatçının bazı filmleri şöyle;
Otobüs Yolcuları, Kanun Namına, Doktor İgor Kara Haydar, Yangın, Her Şeyim Sensin, Kızın Var Mı Dedin Var, Namusum İçi, Güneşe Giden Yol, Acı Hayat, Aslan Yürekli Kabadayı, Şerefimle Yaşarım, Çalınmış Hayat, Dağların Kartalı, Öleceksek Ölelim, Şampiyon, Kumarbazın İntikamı, Ekrem Küçük Hanımın Şoförü, Yaşamak Kolay Değil, Yüzbaşı Kemal Tel Örgü, Sevdiğim Adam, Hızır Dede, Ayşecik Canımın İçi, Zindandan Gelen Mektup, Şoförün Kızı, Çifte Nikah, Ayhan Güneşe Giden Yol, Sevinç Gözyaşları, Kırık Anahtar, Turgut Şaşkın Baba, Bahriyeli Ahmet, Necmi Koçum Benim
Ayhan Işık Ödülleri;
Işık, yaşamı boyunca bir çok ödül aldı. Işık, 1954'te Türk Filmleri Festivali'nde, 1962'de Ses dergisi ile 1965'te Artist dergisinin açtığı yarışmalarda "En Başarılı Erkek Oyuncu" ödülüne layık görüldü.
