Taliban'dan Türkiye Ziyareti Sonrası Açıklama: Türkiye İyi Bir Role Sahip Olabilir!

Taliban hükümetinin Dışişleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki’nin geçtiğimiz Perşembe günü Türkiye’ye yaptığı resmi ziyaret sonrası basın mensuplarının sorularını yanıtlarken yaptığı açıklamalarda, 'Dünya ülkelerinin bizimle ilişkileri günden güne daha da iyileşiyor. Bu yardımların ekonomik alanda olumlu etkisi var.' dedi. Afganistan'ın dönüşümünde Türkiye'nin rolüne değinen Muttaki, 'Türkiye, Afganistan'ı yenileme, restore etme çalışmalarında iyi bir role sahip olabilir.' şeklindeki ifadelere yer verdi.

Taliban hükümetinin Dışişleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki, Afganistan ve Türkiye'nin tarihsel bağları olduğunu ve yeni dönemde Afganistan’ın önemli bir destekçisi olmasını umduğunu belirttiği konuşmasında ‘Türkiye sahip olduğu imkanlarla Afganistan'da farklı alanlarda; örneğin, yatırım ve bazı projeleri hayata geçirme konusunda ve Afganistan'ı yenileme, restore etme çalışmalarında iyi bir role sahip olabilir’ ifadelerini kullandı.

Afganistan Dışişleri Bakanı Muttaki, Mevlüt Çavuşoğlu ile birlikte Afganistan'daki mevcut siyasi durumu ve iki ülke arasında tesis edilmekte olan ilişkilerin görüşüldüğünü belirtti. Taliban'ın resmen tanınması ve ABD tarafından bloke edilen Afganistan'a ait varlıklar ile ilgili konuların da görüşme kapsamında değerlendirildiğini aktardı.

Afganistan'a ait varlıkların ABD tarafından dondurulmasının uluslararası kanunlara ve insan haklarına aykırı bir uygulama olduğunu kaydeden Muttaki, Çavuşoğlu ile gerçekleştirilen görüşmeyi, ‘Karşılıklı güzel mesajlar verildi. Afganistan hükümeti ve halkı konusunda görüşleri olumluydu’ ifadeleriyle özetledi.

Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş ile de gayet verimli bir görüşme gerçekleştirdiklerini belirten Muttaki, ‘Ayrıca insani yardımlarla ilgili Türkiye Kızılay yetkilileriyle bir araya geldik. Türkiye'nin birçok ülkeye yardım yaptığı konuşuldu ve kış gelmeden Afganistan halkına yardım yapılmasını konuştuk. Yine İçişleri Bakanlığı yetkilileriyle de görüştük. Ziyaretimiz çok iyi geçti. Onlar bizi iyice dinlediler, biz de onları iyice dinledik. İnşallah gelecekte bu tür oturumları Kabil'de de gerçekleştiririz.’ Dedi.

MUTTAKİ: TÜRKİYE, AFGANİSTAN'I YENİLEME ÇALIŞMALARINDA İYİ BİR ROLE SAHİP OLABİLİR

Bir basın mensubu tarafından yöneltilen, ‘Türkiye sizin için diğer ülkelerden farklı olarak ne anlam ifade ediyor?’ şeklindeki sorusuna, Türkiye'nin iyi bir ekonomiye ve aktif faaliyet gösteren hükümete sahip olmasının yanı sıra, İslam dünyasında da etkili bir diplomasi yürüttüğünü dile getiren Muttaki, ‘Türkiye sahip olduğu imkanlarla Afganistan'da farklı alanlarda; örneğin, yatırım ve bazı projeleri hayata geçirme konusunda ve Afganistan'ı yenileme, restore etme çalışmalarında iyi bir role sahip olabilir. Tüm alanlardan faydalanabilir’ şeklinde karşılık verdi.

MUTTAKİ: ABD’NİN BLOKE ETTİĞİ REZERVLER YARDIM PARALARIYDI

Muttaki, Afganistan'a ait olduğu halde ABD tarafından bloke edilen kaynakların, ülkelerinin imarı için başka devletler tarafından gönderilen paralar olduğunu ifade etti.

Şu anda Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani döneminden kalma 500 bin devlet memurunun bulunduğunu ve geçmiş dönemde ödenmeyen tüm maaşlar da dahil olmak üzere memur maaşlarını eldeki imkanlar dahilinde ödediklerini belirten Dışişleri Bakanı Muttaki, 

‘Asıl soru şu ki; neden bu paralar bloke edildi? Afganistan halkı ne yaptı? Ne kusur işledi de bu para bloke ediliyor ve insanların hakkı verilmiyor? Diğer taraftan ABD ve diğer ülkeler 'Afganistan'a insani yardım yapılmalı ve insan haklarına riayet edilmeli' diyorlar. Diğer taraftan da yaklaşık 40 milyon nüfuslu Afgan halkını temel ihtiyaç maddeleri olmaksızın zor durumda bırakıyorlar. Türkiye, uluslararası alanda hukukun işletilmesi konusundaki girişimleriyle önemli bir ülke. Bu nedenle konuyu Türk makamlarıyla paylaştık. Onlar da dünkü basın toplantısında bu konuyu ön plana çıkarttılar. Gelecek günlerde de bu konuya önem verilmesini ümit ediyorum’ ifadelerini kullandı.

MUTTAKİ: ÜLKEDEN AYRILAN AFGANLARIN GERİ DÖNÜŞLERİ İÇİN EKONOMİ DÜZELMELİ

Kronik ekonomik problemler sebebiyle ülkelerini terk eden Afganların geri dönüşlerini sağlayabilmek için ekonomilerinin iyi olması gerektiğini belirten Muttaki, bu insanların güvenlik problemleri sebebiyle değil, ekonomik koşulların yetersizliği nedeniyle ülkelerini terk etmek zorunda kaldıklarını savundu. 

Ekonomik krizin halkını göçe zorlamamasından üzüntü duyduklarını belirten Muttaki, ‘Biz bu konuda, Afgan halkının refahının Afganistan'da temin edilmesi için çalışıyoruz. Afganistan'dan başka ülkelere gidenler ne güvenlik ne de siyasi sorunlar sebebiyle gidiyor. Ekonomik sorunlar nedeniyle gidiyor. Biz Afganların ülkelerinde iyi yaşama sahip olmalarını istiyoruz. Bizim kimseyle bir sorunumuz yok. Güvenlik sorunu yok, siyasi nedenlerle kimseye zorluk çıkarılmıyor ve zarar verilmiyor. Benim tüm Afganlara mesajım, ülkesine dönen evine dönmüş olur ve hiçbir tehlikeyle karşılaşmaz’ ifadelerini kullandı.

AFGAN DIŞİŞLERİ BAKAN VEKİLİ MUTTAKİ: ÇİN, İSLAMİ USULLERE UYARAK YATIRIM YAPABİLİR

Çin hakkında ‘Afganistan'a komşu ve kendileriyle de iyi ilişkiler içinde olduğumuz bir devlet’ yorumunda bulunan Muttaki, ‘İsterlerse onlarla görüşmeler gerçekleştiririz. Eğer onlar Afganistan'da geçerli İslami usul ve kanunlara uygun yöntemlere riayet ederek ülkede projeler gerçekleştirmek isterlerse bizim için bir sorun söz konusu değildir. Aynı şekilde diğer komşu ve bölge ülkeleri de Afganistan'a gelsinler ve girişimlerde bulunsunlar. Biz, bazı ülkelerle daha önceden başlayan ve yarım kalan projelerin tamamlanmasını da istiyoruz.’ İfadelerini kullandı.

MUTTAKİ: AFGANİSTAN'DAKİ YENİ DEVLETİN RESMEN TANINMAMASI DEAŞ'A YARIYOR

Dışişleri Bakanı Vekili Muttaki yaptığı açıklamada, ülkesinde son dönemde artış gösteren DEAŞ saldırılarla ilişkin olarak, ‘Camiler ve caddelerde saldırılar düzenliyorlar. Siz de hak verirsiniz ki, bütün cami ve caddelerin güvenliğini sağlamak kolay bir iş değil. Silahlı gücü, güçlü değil. Afganistan'da herhangi bir yere sahip değiller. Afganistan hükümetine bu yolla uluslararası baskı yapılıyor. Bu propaganda da DEAŞ'ın işine yarıyor. Afganistan'daki yeni devletin resmen tanınmaması DEAŞ'a yarıyor. Dünya ülkeleri bir taraftan Afgan halkını kontrol edin, göç etmesinler diyor. Bir yandan da hükümeti resmen tanımayarak DEAŞ'a moral veriyorlar. Bu durum ne Afganistan ne de dünyanın menfaatine bir durumdur’ şeklinde konuştu. 

DEAŞ SALDIRILARI ENGELLENECEK

Afganistan'da Şiilere yönelik gerçekleştirilen saldırı olaylarıyla ilgili ise, ‘Hükümet, Afganistan'da yaşayan herkesin güvenliğini temin etmekle yükümlüdür. Biz güvenliğin sağlanması için tüm gayretimizi gösteriyoruz. Kunduz veya Kandahar'daki gibi olaylar, güvenliğin alınması zor olan camilerde meydana geldi. Bundan sonra camilerin de güvenliğinin sağlanması için özel çaba sarf edilecektir. İstihbarat birimlerimiz bu konuyla ilgili daha aktif çalışacaklar. Gelecekte halkın yardımı ve yetkililerin dikkatiyle bu gibi saldırıların önü alınacaktır." değerlendirmesinde bulundu.  Afganistan'da güvenlik sorununun sona erdiğini savunan Muttaki, "Taliban yönetimi, asker ve polis gibi muhalifler için af ilan etti. Onlar da yaşantılarına devam ediyor. Bize göre öyle ciddiye alınacak bir risk söz konusu değil. Ekonomi konusu ve dünya ülkeleriyle ilişkiler önemli. Devlet güçlenmeli nizam oturmalı ki, meydana gelebilecek sorunlarla başa çıkabilmeli’ ifadelerini kullanan Muttaki, devletin Sünniler için aldığı güvenlik önlemlerini Şiiler içinde almakla mükellef olduğu belirtti.

MUTTAKİ: ABD İLE DİPLOMATİK İLİŞKİ İÇİNDE OLMAYI ARZULUYORUZ

ABD ile diplomatik ilişkiler içinde olma arzusu içinde olduklarını ve bu yöndeki taleplerini Washington yönetimine ilettiklerini belirten Muttaki ‘Tabii ki, askeri güçlerinin olmasını istemiyoruz. Afganistan'ın bağımsızlığını tartışılır hale getirmek istemiyoruz. Doha'da yapılan anlaşmada ABD'nin Afganistan'ın kalkınmasında yer alabilmesi bulunuyor’ şeklinde konuştu. 

Rusya ile de iyi ilişki içinde olduklarını belirten Muttaki, ‘Beklentimiz, bu konferansta gerçekler gün yüzüne çıkarılsın, Afganistan halkının ihtiyaçları konu edilsin, devleti güçlendirmek için iş birliği yapılsın ve iyi bir konferans gerçekleştirilsin.’ Dedi.

Tacikistan ile de ciddi manada bir problem yaşamadıklarını aktaran bakan, ‘Eğer bir sorun olursa bunu müzakere, diplomasi ve karşılıklı anlayış çerçevesinde halletmek isteriz.’ Şeklinde konuştu.

‘Pakistan sınırı sorunuyla ilgili İslamabad yönetimiyle bir görüşme söz konusu oldu mu?’ şeklindeki soruya ise;

‘Pakistan'la iyi ilişkiler içerisinde olmak istiyoruz. Özellikle ekonomik ilişkilerde. Çünkü milyonlarca Afgan, Pakistan'da göçmen olarak yaşıyor. İki ülke arasında iyi bir ticaret var. Yaklaşık 2 bin 400 kilometre uzunluğunda sınırımız var. Bu nedenle bizim hem diplomasi hem de ekonomik alanda iyi ilişkilere sahip olmamız gerekiyor’ şeklinde yanıt verdi.