Sputnik V Aşısının Türkiye'de Üretimi İçin Anlaşma İmzalandı

Rus Gamaleya Ulusal Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Enstitüsü tarafından geliştirilen ‘Sputnik V’ aşısının Türkiye'deki üretimini beraber yapacağı Türk ortağı VisCoran İlaç Sanayii'nin Yönetim Kurulu Başkanı Öztürk Oran, merak edilen soruları yanıtladı.

Oran, 20 yıldan fazla süredir sağlık sektöründe ilaç üretimi yaptıklarını, dünyada ve Türkiye'de yeni çıkan ilaç, aşı, test ve kitlerle de ilgilendiklerinden bahsetti.

Dünyada salgın döneminde ilk olarak Rusya'da koronavirüs aşısıyla ilgili açıklamalar yapıldığını hatırlatan Oran, ‘Rusya, bu aşıyı diğer ülkelerde de üretmek istediği açıkladı. Rus aşısını üreten Gamaleya Enstütüsünün, Rusya Doğrudan Yatırım Fonu (RDIF) bağlantısı var, bu fonun şemsiyesi altında. Biz RDIF üzerinden görüşmelere başladık. Görüşmeler belli bir seviyeye gelince 16 Ağustos'ta Türkiye'de anlaşma imzaladık. Anlaşmayı yaparken üretimin Türkiye'de yapılmasını önerdik ve bu talebimiz kabul edildi. Teknoloji transferi Rusya'dan gelecek, üretim Türkiye'de olacak. Bir nevi yerli bir ürün olacak’ dedi.

Oran, aşıya ilişkin Rusya tarafından kendilerine ulaşan bilgi ve belgeleri, gerekli incelemelerin ve prosedürlerin yerine getirilmesi için Sağlık Bakanlığına ulaştırdıklarını söyledi.

Rus tarafının ‘aşı konusunda Türk firmayla anlaştık’ açıklamasından sonra kamuoyunda bir merak oluştuğundan bahseden Oran, ‘Biz ruhsat alana kadar anlaşmayı açıklamayı düşünmüyorduk. Şu aşamada üretim yerleriyle ilgili teknoloji transferinin peşindeyiz. Eş anlı olarak Sağlık Bakanlığındaki prosedürler de yürüyor. Teknoloji transferi ve Sağlık Bakanlığındaki prosedürler bittikten sonra aşıya kullanım izni alınacak. Ardından Türkiye'de pilot üretim yapılacak ve seri üretime geçilecek’ şeklinde konuştu.

ÖNCELİK TÜRKİYE’NİN İHTİYACI

Öztürk Oran, Türkiye'de aşı üretimi yapabilecek 4-5 firma olduğunu söyledi. Aşı üretimi için kendilerinin de bu şirketlerle görüştüklerini belirten Oran, ‘Rus Sputnik V aşısının Türkiye'deki üretim partneriyiz. Türkiye'deki üretim yerine de birlikte karar vereceğiz. Aşı üretiminin ülkemize önemli katkıları olacak. Öncelikle ülkemizin ihtiyacını karşılayacağız. Sonra ihracat düşünülecekse buna birlikte karar vereceğiz’ dedi.

Rus aşısının, 20 yıllık araştırma geçmişine sahi olduğunu ve Ebola salgını için yapılan bir çalışmanın sonucu olarak bulunduğunu kaydeden Oran, bu aşının Türkiye'de üretilmesi halinde Rusya'dan ülkeye bir know-how transferi gerçekleştirilmiş olacağını aktardı.

Oran, konuşmasını şöyle devam etti:

2Türkiye ihracat üssü olabilir. Türkiye'nin ihtiyaç fazlasını başka ülkelere ihraç etmek de mümkün olabilir. İleriki tarihlerde buradaki tesisler talebi karşılayamazsa tesis yatırımı da söz konusu olabilir. Şu aşamada acil kullanım izni alınacak. Zaman sıkıntısı nedeniyle seri üretim için hazır tesisler araştırıldı. Vakit olsaydı burada yeni bir tesis yapılacaktı ve üretim orada gerçekleştirilecekti. Salgın nedeniyle şu aşamada hazır tesisleri tercih ettik.’

‘PEK ÇOK ÜLKE RUS AŞISINI TESCİL ETTİRDİ’

VisCoran İlaç Sanayii Yönetim Kurulu Başkanı Oran, dünyada halihazırda birkaç ülke tarafından geliştirilen aşının kullanıldığını ve çeşitli ülkelerde de aşı çalışmalarının devam ettiğini aktardı.

Aşılar arasında ‘şu daha iyi, bu aşı daha üstün’ gibi açıklamaların gereksiz olduğunu, zaten bu aşıların Dünya Sağlık Örgütü ve ilgili kurumlardan onay alarak uygulandığını belirten Oran, Türkiye'nin ilaç ve aşı üretiminin dünya standartlarında olduğunun altını çizdi.

Oran, Sputnik V aşının 3. faz çalışmasının 44 bin kişi üzerinde uygulandığını, sonuçlarının ise olumlu sonuçlandığını ve Rusya'da şu ana kadar 1,5 milyondan fazla kişinin aşılandığını söyledi.

Dünyada birçok ülkenin Rus aşısını tescil ettirdiğini ve üretim için görüşmeler yaptığını söyleyen Oran, şu açıklamalarda bulundu:

‘Rusya'nın yanı sıra Belarus, Arjantin, Birleşik Arap Emirlikleri, Macaristan, Sırbistan, Bolivya, Cezayir, Filistin, Venezuela, Paraguay ve Türkmenistan'da da aşı tescil edildi. Sputnik V, Rusya dışında ilk olarak Hindistan'da üretilmeye başlandı. Rusya, Hindistan'ın ardından Güney Kore, Çin, Brezilya, Belarus ve Kazakistan ile de üretim anlaşmasına vardı.’

‘DÜNYANIN EN HIZLI KOVİD-19 TESPİT KİTİ’

Öztürk Oran, salgın sürecinde dünyanın en hızlı koronavirüsü tespit eden kiti ürettiklerinden bahsederek, ‘PharmaNona firmamız, 15 saniye gibi kısa bir sürede Kovid-19 tespiti için idrar kiti üretti. Şu anda dünyanın pek çok ülkesinde kullanılıyor ve çok sayıda ülkede de kullanım için resmi izinler alınıyor’ diye konuştu.

Testin öncelikle Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, daha sonra Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından onay aldığını, Sağlık Bakanlığı tarafından da ruhsatlandırıldığını belirten Oran, etik kurul onayı ile yapılan klinik çalışmalarda testin doğruluk oranının mevcut testlere göre daha fazla olduğunu aktardı.

Yurt dışından da yoğun talep geldiğini belirten Oran, Almanya, Fransa, Belçika, Hollanda, İtalya, Çekya, İspanya, İsviçre, Slovakya, Polonya, Japonya, Meksika, Kanada, Rusya, Libya ve Irak'tan distribütörlük alındığını, ABD'de de FDA onayı beklendiğini kaydetti.