Zeytinyağlı Yiyemem Aman Türküsünün Hikayesi

Zeytinyağlı Yiyemem Aman uzun hikayesi, türkünün ne kadar hüzünlü ve dramatik olduğunu gösterir. Peki, Zeytinyağlı Yiyemem Aman kim yazdı? Ne anlama gelmektedir?

17.05.2018-12:39 - (Son Güncelleme: 22.01.2022-17:04)

Zeytinyağlı Yiyemem Aman hikayesi, hem acıklıdır hem de Türkiye'nin 2. Dünya Savaşı'ndan sonra nasıl ABD tarafına doğru yöneldiğini ve Sovyetlerden korktuğunun gösterir. Normal dinlendiğinde çok basit duran bu türkü, aslında geleneklerimizden nasıl koptuğumuzu ve ABD'nin ülkemizdeki etkisini nasıl gösterdiğini temsil eder.

ZEYTİNYAĞLI YİYEMEM AMAN HİKAYESİ

2. Dünya Savaşı sonrasında Amerika yardım paketleri hazırlar ve 1947'de önerilen bu teklifin adı Marshall Planı'dır. Marshall Planı 1948 - 1951 yılları arasında yürürlüğe girer. Amerika'nın hazırlamış olduğu bu yardım paketlerinden Türkiye dahil toplam 16 ülke faydalanır.
Olayın perde arkasına bakılacak olursa Amerika elindeki stokları bitirmeyi amaçlamıştır. Amerika bu nedenle Marshall Planı'nı hazırlar ve elinde kalan mısırları diğer ülkelere ihraç etmek ister.
Türkiye anlaşmaya bağlı olarak margarin fabrikasını kurar ve zeytin ağaçları sökülmeye başlanır. Türkiye elinde kalmış olan zeytinyağlarını Amerika'ya satar. Amerika, mısırözü yağın kullanımını artırmak için ısınan zeytinyağının kanser yaptığı iddiasını ortaya atar. Amerika uyguladığı plan ile amacına ulaşır ve Türk halkı margarine yönelir.
Amerika yaptığı bunca şey yetmezmiş gibi bir de zeytinyağını kötülemek için türkü siparişi verir. Eski bir türkü olan "Zeytinyağlı Yiyemem Aman" türküsü bu şekilde popüler hale gelir ve zeytinyağından margarine geçiş yaşanır. 'Basmada fistan giyemem' sözleri ile birlikte kadınlar plastik giysiler ile tanışır.

ZEYTİN YAĞLI YİYEMEM AMAN'I KİM YAZDI?

Gelin Nazlaması olarak da geçen bu türkü, Bursa yöresine aittir ve anonim bir eserdir. Derleyeni Muzaffer Sarısözen'dir. Kaynak olarak İhsan Kaplayan gösterilir. 

NE ZAMAN YAZILDI? 

Marshall Planı yoluyla Türkiye'ye margarinin girilmesi ve en büyük rakibi zeytinyağını kötülemek için yeniden düzenlenen bu eser, 1954 yılında yazıldı ve bir fenomen haline geldi. Adnan Menderes döneminin ABD yanlısı çalışmalarından biri olan bir eser, Ege yöresindeki birçok zeytin ağacının sökülmesine neden olur.


ZEYTİNYAĞLI YİYEMEM AMAN SÖZLERİ

Zeytin yağlı yiyemem aman,
Basma da fistan giyemem aman.
Senin gibi cahile,
Ben efendim diyemem aman.

Kaldım duman içi dağlarda,
Sevgili yârim nerelerde.

Kara üzüm asması,
Yeşil olur yazması.
Ben yârimden ayrılmam,
Kara yazı yazması.

Kaldım dumaniçi dağlarda
Sevgili yârim nerelerde.

Asmadan üzüm aldım,
Sapını uzun aldım.
Verin benim yârimi,
Annemden izin aldım.

Kaldım dumaniçi dağlarda
Sevgili yârim nerelerde.

DNC Medya
DNC Medya
bilgi@haber365.com.tr
YORUM YAZ..

BUNLAR DA İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

En Çok Okunanlar

Modal