Bebeğinizin Huzurlu Uyumasının Yolları

Uyku, günümüzün yaklaşık üçte birini kapsıyor. Çocuklarımızın ise gününün yarısı hatta daha fazlası uykuda geçiyor. Uyku, hayatımız için bu kadar önemli ve bu kadar çok yer kaplıyorken belki de onun hakkında en az bilgi sahibi olduğumuz alanlardan biridir.

BEBEKLERİN HİSLERİNİN ANLATMASI OLDUKÇA ZOR

Özellikle bebeklik ve erken çocukluk döneminde yaşananlar sözel olarak aktarılamadığı için daha büyük bir belirsizlik söz konusudur. Anne karnında rüya görmeye başlayan bebekler acaba rüyasında ne görüyor? Uykusunda gülümseyen ya da mırıldanan 3 aylık bir bebek, o sırada ne yaşıyor? Uykusundan çığlık atarak uyanan ve korku içinde annesine seslenen çocuk nelerden bu kadar etkileniyor? Bu sorular bilim tarafından henüz yanıtlanamamış ve uzun bir süre daha yanıtlanamayacakmış gibi görünmektedir.

Bebeklerimizin ve çocuklarımızın uykularında neden korktuklarını tam olarak bilemesek de onlara nasıl yardımcı olabileceğimizi dair az çok bilgimiz vardır. Çocuğunuzun uyku öncesi rahatlamasının uykusunu olumlu etkileyeceğini biliyor olmalısınız. Onu rahatlatmak hem derin hem de sağlıklı bir uyku uyumasına vesile olacaktır.

0–6 AYLIK BEBEKLER İÇİN

Bu dönemde bebekler genellikle ani ve şiddetli gelen seslerden korkar. Görme yetileri henüz tam olarak gelişmediği için anneyi sesinden, kokusundan ve kalp ritminden tanırlar. Kendilerini annelerinin yanında daha güvende hissederler. Bu sebeple korktuklarında anneye yakın olmak isterler. Uyanıkken ya da uykudayken bebeğiniz korktuysa genellikle ona yakın olmanız rahatlaması için yeterli olabilir.

Bazı bebekler için emmek de çok rahatlatıcı olabiliyor. Bebeğinizi rahatlatmak ve onu sakinleştirmek için yaptığınız şeylere o, başka bir yere bakmaya ve uzaklaşmaya çalışarak tepki veriyorsa yalnız kalmak istiyor olabilir. Bu tür bir tepkiyle karşılaştığınızda alınganlık göstermeyin. Böyle bir durumda onu en sevdiği pozisyonda yatırmanız ve kendi başına bırakmanız çoğu zaman yeterli olacaktır.

6–18 AYLIK BEBEKLER İÇİN

Bebekler 6-18 aylıkken de ani ve şiddetli seslerden korkar. Bunun dışında anne ve babalarını diğer insanlardan ayırabildikleri için yabancı yüzlerle karşılaştıklarında da korkabilirler. Uyku sırasında bebeklerinizin yaşayabileceği korkular, gün içinde yaşadıkları şeylerle bağlantılı olabilir. Bu sebeple uyanık olduğu zamanlarda alacağınız küçük önlemler uykusunun da rahat olmasına yardımcı olacaktır. Tanımadığı biriyle karşılaştığında bebeğinize yakın olmanız ve alışana kadar uzaklaşmamanız yabancı korkusunu aşmasına yardımcı olacaktır.

Bazı anneler, gün içinde giydikleri bir geceliği bebeklerinin yatağına koyarlar. Uyku sırasında bebeğiniz kokunuzu aldığında kendini daha güvende hisseder. Televizyonunuz ya da bilgisayarınız bebeğinizin görüş alanı içindeyse dikkatli davranın. Eğer bebeğiniz uyku sırasında korktuğunu belli eden hareketler yapıyorsa, sıçrayarak uyanıyorsa ve uzun süre ağlıyorsa kötü rüyalar görüyor olabilir. Böyle bir durumda bebeğinizin yakınında olmanız onun sakinleşmesi için yardımcı olacaktır.

Sevdiği bir oyuncağı ya da battaniyesi varsa uyurken yakınında bulundurmanız bebeğinizin kendini daha güvende hissetmesine neden olur. Uyku sırasında bebeğiniz, annesinin kokusunu aldığında kendini daha güvende hissedecektir.

18–36 AYLIK BEBEKLER İÇİN

Bu dönemlerde çocuğunuzun dil gelişiminde önemli gelişmeler meydana gelir. Bu dönemdeki çocuklar yavaş yavaş 2–3 kelimeden oluşan cümleler kurmaya başlar. Çevrelerindeki nesneleri kategorilere ayırabilirler. Buna bağlı olarak hayvanlara, taşıtlara ve buna benzer başka canlılara ya da nesnelere yönelik korku geliştirebilirler. Bir köpeğin havlaması ya da bir kuşun üzerine doğru gelmesi, bir arabanın gürültülü şekilde yanından geçmesi bir çocuk için korkutucu bir durum olabilmektedir. Böyle durumlarda çocuklar bu korkuyu genelleyerek tüm köpeklerden ya da arabalardan korkmaya başlayabilir.

Ebeveyni olarak, çocuğunuz korktuğunda siz soğukkanlılığınızı koruduğunuzda o da aslında korkmasını gerektiren bir durum olmadığını anlayacaktır. Sizin de korktuğunuzu hissederse korkmakta haklı olduğunu anlar ve bu korkuyu büyütür. Bu tür korkular çocuğunuzun uykusunu da olumsuz etkileyebilir. Böyle bir durumla karşılaştığınızda uyku öncesi sakinleşmesine yardımcı olacak oyunlar oynamanız, kendini iyi hissetmesine yardımcı olacak masal ve öyküler anlatmanız ya da sevdiği bir şarkıyı söyleyerek uyumasına yardımcı olmanız gece rahat bir uyku uyumasına yardımcı olacaktır. Daha önceki dönemlerde olduğu gibi bu dönemde de çocuğunuzun favori oyuncağı ya da eşyası ile uyuması onun daha rahat bir gece geçirmesini sağlayacaktır.

3–6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN

İnsanoğlunun en çok soru sorduğu dönem belki de 3–6 yaş dönemidir. Dil becerilerindeki gelişme onlara dünyayı daha ayrıntılı şekilde tanımlama imkânı yaratır. Dil gelişimine bağlı olarak ortaya çıkan soyutlama becerisi, çocuklara hayali oyunlar oynama şansı tanır. Çocuklar bu dönemde hayal ile gerçeği ayırt edemez. Bu sebeple masalları gerçekmiş gibi dinlerler. Çocukların hayal gücünde gerçekleşen bu gelişme onların dünyasını zenginleştirirken aynı zamanda yeni korkuların ortaya çıkmasına sebep olabilir.

'Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler' masalını dinleyen bir çocuk için; Pamuk Prenses, cücelerin ormandaki mutlu yaşamı ya da son anda kurtarıcı olarak sahneye çıkan prens ne kadar büyüleyiciyse, Pamuk Prenses’i ormana götüren avcı ya da kötü kalpli cadı da o kadar korkutucudur. Televizyon ve bilgisayarda izledikleri görüntüler ya da çevrelerinde konuşulan konular, çocuklarda benzer etkiler yaratabilir.

Çocuklar bu dönemde sık sık gece korkuları ile karşılaşabilir. Rüyasında canavarlarla karşılaşabilir, öcüler tarafından kovalanabilir ya da cadılar tarafından kaçırılabilir. Gecenin geç bir saatinde çocuğunuz bu tür bir gerekçeyle yatağınıza gelebilir ve kendisine yardımcı olmanızı talep edebilir. Böyle bir durumda onu ciddiye alarak sonuna kadar dinlemeniz oldukça önemlidir.

ÖCÜ YOK DEMENİZ ONU RAHATLATMAZ!

Çocuğunuz size öcülerden bahsederken, ona aslında öcü diye bir şey olmadığını söylemeniz onu rahatlatmayacaktır. Aksine sizin de onu anlamadığınıza karar verir ve kendini daha yalnız hisseder. Çünkü bu dönemde hayal olanla gerçek olan çocuğunuzun dünyasında beraber hareket ediyordur. Çocuğunuz bu tür kâbuslarla karşılaştığında yapabileceğiniz birçok eğlenceli ve yaratıcı uygulama var. Resim çalışmaları genellikle çok işe yarar. Bu dönemdeki çocuklar ne kadar uğraşırlarsa uğraşsınlar korkutucu bir resim çizemezler. Çizdikleri resimler her zaman çok sevimli olur. Özellikle bir cadının ya da bir canavarın resmini çizdiklerinde genellikle kendileri de çok eğlenceli zaman geçirirler. Gece kendisini acımasızca korkutan şeyin aslında ne kadar sevimli olduğunu fark ettiklerinde korkuları büyük ölçüde ortadan kalkacaktır.

Burada unutulmaması gereken şey bebeklerimizin ve çocuklarımızın stresli dönemlerden etkilendiği gerçeğidir. Eğer hesapta olmayan bir ayrılık yaşanıyorsa, hastanede uzun süren tedaviler yaşanıyorsa ya da çatışmalı bir ortam varsa çocuklarınız da bu durumlardan olumsuz olarak etkilenecektir. Böyle dönemlerde diş gıcırdatmaları, sık kesilen uykular ya da ufak çaplı öfke nöbetleriyle karşılaşabilirsiniz. Yapılabilecek en iyi şey öncelikle sakin olmak ve en kısa zamanda çocuğunuz için daha güvenli bir ortam yaratmaya çalışmaktır.