İkinci Yeni şiirinin nahif şairi Edip Cansever hayatıyla merak konusu. Peki, Edip Cansever nereli, eğitimi ne, Tomris Uyar ile bağı nedir, eserleri nelerdir, edebi kişiliği ve şiir anlayışı nedir, en güzel Edip Cansever sözleri neler?
Şiiri hayatının her alanına yansıtan Türk edebiyatının en önemli şairlerinden olan Edip Cansever şiirlerinde bilinçaltı unsurları kullanan şairlerimizdendir. Bu yönü ile diğer Cumhuriyet edebiyatı şairlerinden ayrılan Edip Cansever, insanın fikir, duygu ve davranışlarının bilinçaltı ile ilişkilendirerek şiirlerini yazar. İşte hayatı ve bilinmeyenleri...
KİMDİR?
Edip Cansever, İstanbul’da 8 Ağustos 1928’de doğmuş, ilkokul ve ortaokul eğitimini aldığı sırada sanat dergilerinin ciltlerini incelemekten hoşlanan Cansever, İstanbul Ticaret Lisesine başlar ancak bitiremez ve yarıda bırakır. Genç yaşında ticarete atılan Edip Cansever Kapalı Çarşı’da babasının yanında çalışır. Ancak Kapalı Çarşı’da yaptığı işi sevmediğinden dolayı şiiri tek kaçış yolu olarak görür.
Edip Cansever'in ilk şiiri İstanbul dergisinde 1944 yılında yayımlanır. O henüz 17 yaşında iken, Ahmet Hamdi Tanpınar’a şiirlerini okutur. Tanpınar, şiirlerinin çok güzel olduğunu ama hiçbirinin şiir olmadığını söyler. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın bu yorumu Edip Cansever’in şiirlerinde yeni bir anlayışın oluşmasına neden olur. Yazdığı her şiirde yeni bir ben inşa eden Edip Cansever, şiir ve bilinçaltını birleştiren eserler ortaya koyar.
Edip Cansever'in ilk şiir kitabı olan İkindi Üstün’de yazdığı şiirlerde her şeye rağmen mutlu olabilen bir genç profili karşımıza çıkıyor. Gençlik yıllarında Yücel, Fikirler, Edebiyat Dünyası ve Kaynak dergilerinde şiirleri çıkmıştır. Edip Cansever arkadaşları ile birlikte çıkardığı Nokta dergisinde genç yazar ve şairlerle bir araya gelme imkanına ulaşır.
ŞİİR ANLAYIŞI
Tam da bu yıllarda Kapalı Çarşı’da büyük bir yangın olur her şeyini kaybeder ve sığındığı tek şey yine şiiri olur. Şiir yazmadığı zamanları mutsuzluk zamanı olarak adlandıran Edip Cansever Tomris Uyar ve onun yeteneğine hayranlığı ile de bilinir. Onun için yazmış olduğu şiirler Cansever'in mutluluk kaynağıdır. Türk edebiyatındaki 2. Yeni Hareketinin en önemli isimleri arasında yer alan Cansever, şiirlerindeki bütün kalıpları yıkmıştır. Tiyatro diyalogu okuyormuş hissi veren Edip Cansever, yazdığı şiirleri adeta yaşıyordu. Burada bilinçaltını şiire yansıtmış olmasının da oldukça önemlidir.
Birçok şiir kitabı olan Cansever, bu kitapları ile Artık Türk şiirine yeni bir boyut kazandırmıştır. Yedi Tepe Şiir Armağanı (1958), TDK Şiir Ödülü (1977) ve Simavi Edebiyat Ödülü (1982) layık görülen Edip Cansever, 1986'da Bodrum'da beyin kanaması geçirir ve İstanbul'daki tedavisi sırasında hayatını kaybeder.
ESERLERİ
- İkindi Üstü (1947)
- Dirlik Düzenlik (1954)
- Yerçekimli Karanfil (1957)
- Umutsuzlar Parkı (1958)
- Petrol (1959)
- Nerde Antigone (1961)
- Tragedyalar (1964)
- Çağrılmayan Yakup (1966)
- Kirli Ağustos (1970)
- Sonrası Kalır (1974)
- Ben Ruhi Bey Nasılım (1976)
- Sevda ile Sevgi (1977)
- Şairin Seyir Defteri (1980)
- Yeniden (1981)
- Bezik Oynayan Kadınlar (1982)
- İlkyaz Şikayetçileri (1984)
- Oteller Kenti (1985)
- Sonrası Kalır I, Bütün Şiirleri (2005) ISBN 978-975-08-0938-6
- Sonrası Kalır II, Bütün Şiirleri (2005) ISBN 978-975-08-0939-4
- Gelmiş Bulundum (2008)
Hikaye, Roman
- Gül Dönüyor Avucumda (Ölümünden sonra, 1987)
- Şiiri Şiirle Ölçmek: Şiir Üzerine Yazılar, Söyleşiler, Soruşturmalar. Hazırlayan: Devrim Dirlikyapan. Yapı Kredi Yayınları, 2009.
