Ambar'da Kırmıızı Alarm! Kuraklık Nedeniyle Pek Çok Ürün Risk Altında

Küresel ısınma sonucu Dünya iklim krizi içerisinde. Mevsimlerin eskisi gibi belirgin geçmemesi birçok alanı etkilemeye başladı. Küresel ısınma sonucu özellikle tarım ürünlerindeki verimlilik oldukça düşmeye başladı. Hasatların eskisi gibi olmaması gıda sektöründeki fiyat artışlarının en büyük nedenlerinde biri. TÜİK’in bitkisel üretim tahminine göre, hububat ve baklagillerde keskin üretim azalışı bekleniyor. Kuraklık kaynaklı bu düşüşler, yeni ekimde de kendini gösteriyor. Buğdaydan nohutta pek çok ürün risk altında. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından bu yıl açıklanan ikinci ‘bitkisel üretim tahminine göre tahıl ve baklagillerde öngörülen üretim azalışı dikkat çekiyor. Buna göre, tahıl ürünleri üretim miktarlarının bu yıl geçen yıla kıyasla yüzde 15 azalarak yaklaşık 31,6 milyon ton olacağı tahmin edildi. Buğday üretiminin yüzde 13,9 düşerek yaklaşık 17,7 milyon ton, arpa üretiminin yüzde 30,7 azalarak yaklaşık 5,8 milyon ton, çavdar üretiminin yüzde 32,4 gerileyerek 200 bin ton, yulaf üretiminin yüzde 9,1 düşerek 286 bin ton olması bekleniyor. Baklagiller arasında nohut üretiminin yüzde 24,6 azalarak 475 bin tona, kırmızı mercimek üretiminin yüzde 30 azalarak 230 bin tona düşmesi öngörüldü. Yapılan ilk tahminde ise buğday üretiminin yüzde 7,3, arpa üretiminin yüzde 6, çavdar üretiminin yüzde 3,6 azalacağı öngörülmüştü. Nohut üretiminin yüzde 12,7, kırmızı mercimeğin yüzde 6,6 oranında artacağı tahmin edilmişti. Bu üretim azalmasının temelinde kış ve ilkbahar mevsimleri ile bazı illerde halen süren kuraklıklar var. Bazı illerde çiftçiler toprağı işlemek için yağmur yağmasını bekliyor.

KURAKLIK NEDENİYLE VERİMLİLİK DÜŞÜYOR

Artan fiyatlar üreticileri etkilemeye devam ediyor. Hem gürede hem de hayvansal yemlerdeki yüksek fiyat arıştı senelik verimliliği negatif yönde etkiliyor. TÜİK’in öngörüleri, mevcutta ekim sezonu süren hububat ve bakliyat için gübre tehlikesini ise henüz içermiyor. Buna göre çiftçinin ekim döneminde en çok kullandığı DAP gübresinin ton fiyatı sadece eylül ile ekim arasında 300 lira zamlandı. Eylül 2021’de 6 bin 900 lira olan fiyat, şu an itibarıyla 7 bin 200 lirayı gördü. Çiftçiler, bu fiyatlar karşısında ya gübre kullanamadı ya da ihtiyacının üçte biri oranında kullanıma gitti. Bu ekim dönemindeki eksiklikler de gelecek yılın verimlerini düşürecek. Dünya piyasalarında da buğday, arpa, mısır gibi pek çok hammadde konusunda fiyat artışı, ülkelerin stok tutma eğilimi var. Bu nedenle üretimdeki düşüş pek çok etkisiyle gıda fiyatlarında yükselişi de işaret ediyor. Yanı sıra dünyada, içeriğindeki zengin kaynaklardan faydalanmak adına baklagil tüketiminin artırılması dolayısıyla üretim artışının da sağlanması çalışmaları yapılırken Türkiye’de ise düşüş yaşanıyor. Hayvan yemi girdi maliyetleri giderek artarken, bu alandaki ana maddelerden arpadaki düşüş ise yeni bir soruna işaret ediyor. Bu amaçla Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) piyasaya arpa satışları gerçekleştirse de ilerleyen dönemde yetiştiriciler, sorunun büyüyeceğini düşünüyor. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Soylu, Türkiye genelinde arpa üretiminin yüzde 80’inin kuru tarım alanlarında yapıldığını, geçen yıl yaşanan kuraklığın arpa verimini büyük ölçüde düşürdüğünü söyledi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Soylu, ‘En çok etkili olacağı alan ise hayvancılık olur. Yüzde 90 oranında yem sanayisinde kullanılan arpanın azlığı, yem fiyatlarında yükselişi gösteriyor. Yerine buğday ve mısır ikame ediliyordu ama artık buğday da az, buğday ve mısır dünyada da pahalı’ dedi.